ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਮਾਹੌਲ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਹੈ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਾ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੁਣ ਹਿੰਸਾ ਰੁਕ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਿਰੰਤਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 34 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪੰਜ ਵੱਡੇ ਦੰਗਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਬੇਕਸੂਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗਈਆਂ।
1984 ਸਿੱਖ ਦੰਗੇ
ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਦੰਗੇ 1984 ਦਾ ਸਿੱਖ ਕਤਲੇਆਮ ਹੈ। ਇਹ ਦੰਗੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਏ ਸਨ। ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਦੋ ਅੰਗ ਰੱਖਿਅਕ ਸਿੱਖ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਂਗਰਸੀ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਭੜਕ ਉੱਠੇ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਦੰਗਾ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਕੱਲੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
ਭਾਗਲਪੁਰ ਦੰਗੇ 1989
1947 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਗਲਪੁਰ ਦੰਗੇ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਹਿਸ਼ੀ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਹ ਦੰਗੇ ਅਕਤੂਬਰ 1989 ਵਿੱਚ ਭਾਗਲਪੁਰ 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਰਦੋਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀਆਂ।
ਮੁੰਬਈ ਦੰਗੇ 1992
ਇਸ ਦੰਗਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਢਹਿਣਾ ਸੀ। ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਸੰਬਰ 1992 ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਜੋ ਜਨਵਰੀ 1993 ਤੱਕ ਚਲਦੀ ਰਹੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ 900 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 575 ਮੁਸਲਮਾਨ, 275 ਹਿੰਦੂ, 45 ਅਣਪਛਾਤੇ ਤੇ ਪੰਜ ਹੋਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਸੁਧਾਕਰ ਨਾਈਇ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੰਗਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਮਰਥ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਫ਼ੌਜ ਬੁਲਾਉਣੀ ਪਈ।
ਗੁਜਰਾਤ ਦੰਗੇ 2002
ਗੋਧਰਾ ਦੰਗੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦੰਗੇ ਸਨ। ਗੋਧਰਾ ਕਾਂਡ 2002 ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਜਦੋਂ 27 ਫਰਵਰੀ 2002 ਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸਾਬਰਮਤੀ ਰੇਲ ਦੇ ਐਸ -6 ਕੋਚ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭੀੜ ਨੇ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 59 ਕਾਰਸੇਵਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਾਰੇ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਫਿਰਕੂ ਦੰਗੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ।
ਮੁਜ਼ੱਫਰਨਗਰ 2013
ਇਹ ਦੰਗੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਨਗਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਕਵਾਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਜਾਟ-ਮੁਸਲਿਮ ਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਥੇ 62 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। ਦਰਅਸਲ 27 ਅਗਸਤ 2013 ਕਾਵਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇ ਜਾਟ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੇੜਛਾੜ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛੇੜਛਾੜ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੁਸਲਿਮ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਲੜਕੀ ਦੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤ, ਡਰੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਘਰ-ਬਾਰ ਛੱਡ ਕੇ ਦੌੜ ਰਹੇ