ਦਿਵਾਲੀ ਦਾ ਦਿਨ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਦੇ ਨਾਮ ਵਜੋਂ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਵੱਧਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਛੇਂਵੇ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਉਸਨੇ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਗਵਾਲਿਅਰ ਦੇ ਕਿਲੇ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ

ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 52 ਹਿੰਦੂ ਰਾਜੇ ਕੈਦ ਸਨ, ਪਰ ਸੰਜੋਗ ਨਾਲ ਜਦੋਂ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕੀਤਾ , ਤਾਂ ਜਹਾਂਗੀਰ ਬਹੁਤ ਬੀਮਾਰ ਪੈ ਗਿਆ

ਕਾਫ਼ੀ ਇਲਾਜ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਹ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਤਦ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਕਾਜੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਲਈ ਬੀਮਾਰ ਪੈ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸੱਚੇ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ।

ਜੇਕਰ ਉਹ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਛੱਡ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਪਣੇ ਕਾਜੀ ਦੀ ਸਲਾਹ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ

ਲੇਕਿਨ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਇਕੱਲੇ ਰਿਹਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਉਦੋਂ ਜਾਣਗੇ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੈਦ ਸਾਰੇ 52 ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰਿਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ

ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਹਠ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਨਾ ਪਿਆ । ਪਰ ਇਹ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮਾਂ ਵੀ ਜਹਾਂਗੀਰ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ

ਉਸਦੀ ਸ਼ਰਤ ਸੀ ਕਿ ਕੈਦ ਵਿਚੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਰਾਜੇ ਬਾਹਰ ਜਾ ਸਕਣਗੇ ਜੋ ਸਿੱਧੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਗ ਜਾਂ ਕੱਪੜਾ ਫੜੇ ਹੋਏ ਹੋਣਗੇ

ਉਸਦੀ ਸੋਚ ਸੀ ਕਿ ਇਕੱਠੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਾਜੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਛੂਹ ਨਹੀਂ ਪਾਉਣਗੇ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਾਜੇ ਉਸਦੀ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਣਗੇ

ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਚਲਾਕੀ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੁੜਤਾ ਸਿਲਵਾਇਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 52 ਕਲੀਆਂ ਬਣੀ ਹੋਈਆਂ ਸਨ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਇੱਕ ਕਲੀ ਨੂੰ ਫੜੇ ਹੋਏ ਸਾਰੇ 52 ਰਾਜੇ ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਕੈਦ ਵਿਚੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਗਏ

ਜਹਾਂਗੀਰ ਦੀ ਕੈਦ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵਾਪਸ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਪੁੱਜੇ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਦੀਵੇ ਜਗਾ ਕੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ । ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ।