ਰਾਬਰਟ ਕਿਓਸਾਕੀ (Robert Kiyosaki) ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੜ੍ਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੇਖਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ 'ਰਿਚ ਡੈਡ, ਪੂਅਰ ਡੈਡ' (Book ‘Rich Dad, Poor Dad’) ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਈ ਹੈ।

ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਲੇਖਕ ਅਕਸਰ ਨਿੱਜੀ ਵਿੱਤ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ 'ਚ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਖੁਲਾਸਾ (personal finance) ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਇੱਕ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ।

ਕਿਯੋਸਾਕੀ (Kiyosaki) ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ (social media platform instagram) 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਸਿਰ 1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਸੀ।

ਭਾਰਤੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿੱਚ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਇਹ ਰਕਮ ਲਗਭਗ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਕਿਓਸਾਕੀ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਬਾਰੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਕਰਜ਼ੇ ਬਾਰੇ ਕਿਓਸਾਕੀ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਆਮ ਸਮਝ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਹੈ।

ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਕਣ ਵਾਲੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰਜ਼ਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ- ਮੇਰੇ ਸਿਰ 1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਦੀਵਾਲੀਆ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਬੈਂਕ ਦੀਵਾਲੀਆ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇਹ ਮੇਰੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਕਿਓਸਾਕੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਸਨੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਇਦਾਦ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਕਦੀ ਵਿੱਚ ਬੱਚਤ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਉਹ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਰਣਨੀਤੀ ਕਾਰਨ ਉਸ ਕੋਲ ਕਰਜ਼ਾ ਚੜ੍ਹਦਾ ਰਿਹਾ।

ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਬਾਰੇ ਕਿਯੋਸਾਕੀ ਨੇ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਕਈ ਟਨ ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ 2022 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ - ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਤਾਂਬਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਚਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਖਾਨ ਸੀ, ਜੋ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਮਾਈਨਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਯਾਮਾਨਾ ਗੋਲਡ ਦੁਆਰਾ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਖਰੀਦੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਟਨ ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਹੈ।

ਰਿਚ ਡੈਡ, ਪੂਅਰ ਡੈਡ ਦਾ ਲੇਖਕ ਉਸ ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਕਰਜ਼ਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਨਿੱਜੀ ਵਿੱਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ, ਕਰਜ਼ੇ ਨੂੰ ਦੋ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ - ਚੰਗਾ ਕਰਜ਼ਾ ਅਤੇ ਮਾੜਾ ਕਰਜ਼ਾ।

ਜੇ ਕਰਜ਼ਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਵਿਆਜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਕਰਜ਼ਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਕਿਓਸਾਕੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕਰਜ਼ਾ ਵੀ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਰਗੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਕੇ ਦੌਲਤ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ।