Mob Lynching: ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਦੀਆਂ ਕਈ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੀੜ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕੁੱਟ-ਕੁੱਟ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਨਵੇਂ ਫੌਜਦਾਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਅਪਰਾਧ ਲਈ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੁਣ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਨਵੀਂ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ?
ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਕੀ ਹੈ?
ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਨੂੰ ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਮਝੀਏ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਲੋਕ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਫੈਸਲੇ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਚੋਰੀ ਜਾਂ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਉਸ ਨੂੰ ਸੜਕ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਾਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗਊ ਤਸਕਰੀ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਚੋਰੀ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੇਖੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਦੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਕੁੱਟਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਮਰ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਕਈ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ੱਕ ਕਾਰਨ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮੌਬ ਲਿੰਚਿੰਗ ਸ਼ਬਦ ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ?
ਮੋਬ ਅਤੇ ਲਿੰਚਿੰਗ ਦੋਵੇਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸ਼ਬਦ ਹਨ। ਮੋਬ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਭੀੜ, ਇੱਕ ਥਾਂ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੀੜ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਲਿੰਚਿੰਗ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੇ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਲਿੰਚਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲਿੰਚਿੰਗ ਸ਼ਬਦ ਦੱਖਣੀ ਕੈਰੋਲੀਨਾ ਦੇ ਲਿੰਚ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭੀੜ ਨੇ ਹਿੰਸਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਚਲੀ ਗਈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲਿੰਚਿੰਗ ਸ਼ਬਦ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ।