ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਅਨੋਖਾ ਕਾਰਨਾਮਾ, ਰੇਡੀਓ ਤਰੰਗਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸੂਰਜ ਅੰਦਰਲੀ ਤਸਵੀਰ ਖਿੱਚੀ

ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਐਸਟ੍ਰੋਫਿਜ਼ਿਕਸ (ਆਈਆਈਏ) ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਸਫੋਟ ਹੋਏ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਥਰਮਲ ਰੇਡੀਓ ਨਿਕਾਸ, ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਨਾਪਣ ਤੇ ਵਿਸਫੋਟ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਭੌਤਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਨੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੂਰਜ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਲਈ ਸੀ, ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਤੋਂ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਨਾਪਿਆ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੇ ਕੰਮ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਾਡੇ ਸੂਰਜ ਮੰਡਲ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਚਮਕਦਾਰ ਤਾਰੇ ਅੰਦਰ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਇਸ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਐਸਟ੍ਰੋਫਿਜ਼ਿਕਸ (ਆਈਆਈਏ) ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਸਫੋਟ ਹੋਏ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਥਰਮਲ ਰੇਡੀਓ ਨਿਕਾਸ, ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਨਾਪਣ ਤੇ ਵਿਸਫੋਟ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਭੌਤਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਟੀਮ ਨੇ ਕੋਰੋਨਲ ਮਾਸ ਇਜੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜੋ ਮਈ 2016 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਕੋਰੋਨਲ ਮਾਸ ਇਜੈਕਸ਼ਨ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਧਮਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਕਈ ਮਿਲੀਅਨ ਮੀਲ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਰਬ ਟਨ ਪਦਾਰਥ ਸੁੱਟ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਇਹ ਸਮਗਰੀ ਅੰਤਰ-ਗ੍ਰਹਿ (ਇੰਟਰ ਪਲੈਨੇਟਰੀ) ਮਾਧਿਅਮ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਵਾਹਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗ੍ਰਹਿ ਜਾਂ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ CME ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਡੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਿਕਸ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਤੇ ਰੇਡੀਓ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।

‘ਜੀਓਫਿਜ਼ੀਕਲ ਰਿਸਰਚ ਲੈਟਰਜ਼’ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਲ ਮਾਸ ਇਜੈਕਸ਼ਨ ਸੂਰਜ ਦੇ ਦੂਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ, ਪਰ ਉਸ ਕੋਲ ਵਾਪਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਗੌਰੀਬਿਦਨੂਰ ਵਿਖੇ ਆਈਆਈਏ ਦੇ ਰੇਡੀਓ ਟੈਲੀਸਕੋਪਾਂ ਨਾਲ, ਕੁਝ ਪੁਲਾੜ-ਅਧਾਰਤ ਦੂਰਬੀਨਾਂ ਨਾਲ, ਜੋ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਅਤਿ-ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਨ, ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਇਸ ਨਿਕਾਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ।

ਇਸ ਨਾਲ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੀਐਮਈ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਗਏ ਗੈਸ ਦੇ ਢੇਰ ਵਿੱਚੋਂ ਥਰਮਲ ਜਾਂ ਬਲੈਕ ਬੌਡੀ ਵਿਕੀਰਣ ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰੇਡੀਓ ਨਿਕਾਸੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ, ਉਹ ਇਸ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਪੋਲਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਨਾਪਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਸਨ, ਜੋ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਰੰਗਾਂ ਦੇ ਬਿਜਲਈ ਤੇ ਚੁੰਬਕੀ ਹਿੱਸੇ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੀਐਮਈਜ਼ ਦਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਡਿਸਕ ਬਹੁਤ ਚਮਕਦਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੀਐਮਈਜ਼ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਹੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਪਾਰ ਗਏ ਹੋਣ। ਇਸ ਸਾਰੇ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਸਹਿ ਲੇਖਿਕਾ ਏ. ਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਅਧਿਐਨ ਵਾਂਗ, ਥਰਮਲ ਨਿਕਾਸੀ ਦੇ ਰੇਡੀਓ ਨਿਰੀਖਣ, ਸਾਨੂੰ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਹੀ ਸੀਐਮਈ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇੱਕੋ ਮੁੰਡੇ ਨਾਲ ਦੋ ਕੁੜੀਆਂ ਕਰਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਸੀ ਵਿਆਹ, ਫੈਸਲੇ ਲਈ ਬਲਾਉਣੀ ਪਈ ਪੰਚਾਇਤ, ਜਾਣੋ ਫਿਰ ਕੀ ਹੋਇਆ

ਪੰਜਾਬੀ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਰੋ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ:

https://play.google.com/store/apps/details?id=com.winit.starnews.hin

https://apps.apple.com/in/app/abp-live-news/id811114904