ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ₹500 ਦੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟ। ਇਹ ਨੋਟ ਇੰਨੇ ਸਫਾਈ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸਲੀ ਤੇ ਨਕਲੀ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਕਰਨਾ ਆਮ ਇਨਸਾਨ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ CBI, SEBI ਅਤੇ NIA ਵਰਗੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਅਲਰਟ 'ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ₹500 ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਹੈ।

ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁੱਝ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕੇ ਦੱਸਾਂਗੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਖੁਦ ਘਰ ਬੈਠੇ ₹500 ਦੇ ਨੋਟ ਦੀ ਅਸਲ ਸੱਚਾਈ ਪਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਲਈ ਇੱਕ ਖਾਸ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ MANI (Mobile Aided Note Identifier)।

ਇਹ ਐਪ ਐਂਡਰਾਇਡ ਅਤੇ ਆਈਫੋਨ ਦੋਹਾਂ ਉੱਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਸਾਨ ਹੈ।

ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਰਫ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਫੋਨ ਦਾ ਕੈਮਰਾ ਚਾਲੂ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ₹500 ਦੇ ਨੋਟ ਨੂੰ ਕੈਮਰੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਐਪ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੋਟ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਕੇ ਦੱਸ ਦੇਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਨੋਟ ਅਸਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਕਲੀ।

ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਐਪ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ਅਤੇ ਇਹ ਐਪ ਫੱਟੇ ਹੋਏ ਨੋਟ ਜਾਂ ਗੰਦੇ ਨੋਟ ਨੂੰ ਵੀ ਪਛਾਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਫੋਨ ਦੇ ਕੈਮਰੇ ਨਾਲ ਇਹ ਫੀਚਰ ਪਛਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ₹500 ਦੇ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਚਮਕਦਾਰ ਲਾਈਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਤੇ ‘ਭਾਰਤ’ ਅਤੇ ‘RBI’ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਨੋਟ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਟੇਢਾ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਲਾਈਨ ਰੰਗ ਬਦਲਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ, ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਵਾਟਰਮਾਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਕੈਮਰੇ ਨੂੰ ਜੂਮ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਲਾ ਕੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਨੋਟ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖੋ, ਜਿਵੇਂ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਚਸ਼ਮੇ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ ਜਾਂ ਨੰਬਰ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ। ਇੱਥੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ 'RBI', 'ਭਾਰਤ' ਅਤੇ '500' ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਬਦ ਛਪੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਇਹ ਸਾਫ਼ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਨੋਟ ਸਹੀ ਹੈ।