Why does the Atlantic ocean appear green and the middle sea blue?: ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਕੋਈ ਰੰਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਦੂਰੋਂ ਵੇਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਹ ਨੀਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਸਮੁੰਦਰ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਦੀ - ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਇਹ ਰੰਗ ਹਰਾ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਵੱਡੇ ਸਾਗਰਾਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਇਹੀ ਸੱਚ ਹੈ। ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਯਾਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦਾ ਰੰਗ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਨੀਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ।
ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵੱਡੇ ਸਾਗਰ ਹਨ- ਅੰਧ ਮਹਾਸਾਗਰ ਅਰਥਾਤ ਅਟਲਾਂਟਿਕ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਅਰਥਾਤ ਪੈਸਿਫਿਕ ਅਤੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਅਰਥਾਤ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਆਰਕਟਿਕ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ ਸਾਗਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਆਰਕਟਿਕ ਸਾਗਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਾਗਰਾਂ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਬਣਿਆ ਹੈ।
ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਾਗਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੱਧ ਸਾਗਰ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਪਿਚਕੇ ਹੋਏ ਕੱਚ ਵਰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਸਦੀ ਚੌੜਾਈ ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਘੱਟ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਖੇਤਰਫਲ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਇਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਐਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਇੱਥੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਫ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਦੋ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਨੂੰ ਰੰਗਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਅਤੇ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਕਾਰਨ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨੀਲ ਅਤੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਸਾਫ਼ ਤੌਰ ਉਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਸਮੁੰਦਰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਰੰਗ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹੈ।
ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਮੁੰਦਰ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਪਾਣੀ ਦਾ ਲਗਭਗ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੁਆਰਾ, ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਪੂਰਬੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੁਆਰਾ; ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਇੰਡੋਚਾਈਨਾ ਸੁੰਡਾ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸਮੁੰਦਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਭਾਵ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ (ਭਾਰਤ) ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤੀ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ "ਰਤਨਾਕਰ" ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦੋਹਾਂ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ, ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਨੀਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅੰਧ ਮਹਾਸਾਗਰ ਹਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਸਾਗਰ ਪੈਸੀਫਿਕ ਯਾਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਅੰਤਰ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਅਸਲ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਪੈਣ ਵਾਲੀ ਰੌਸ਼ਨੀ 'ਚ ਛੁਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਸੱਤ ਰੰਗ, ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਿੱਲਰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਸਮੁੰਦਰ ਉਸ ਰੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਰੰਗ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਤਰੰਗੀ ਪੀਂਘ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਇਸ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਰੰਗ ਛੁਪੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੱਤਾਂ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਜੋ ਰੰਗ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਉਂਜ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਦਾ ਰੰਗ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੀਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ
ਇਹ ਵੀ ਤੈਅ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਪਦਾਰਥ ਘੁਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਸਾਰੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਨੀਲਾ ਰੰਗ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਿਖਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਐਟਲਾਂਟਿਕ ਦੇ ਹਰੇ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਇਹੀ ਹੈ
ਅੰਧ ਭਾਵ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਤੱਥ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਡੂਘਾਈ (ਹੇਠਾਂ) ਵਿੱਚ ਹਰੇ-ਭਰੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਨਸ਼ਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਪਦਾਰਥ ਘੁਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਇਸ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਨੀਲੇ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਦੋਵੇਂ ਰੰਗ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨੀਲੇ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸਾਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਸਾਗਰ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਪਦਾਰਥ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਦਾ ਪਾਣੀ ਉੱਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਨੀਲਾ ਰੰਗ ਹੀ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਨੀਲਾ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਰੰਗਾਂ ਕਾਰਨ ਪਹਿਲੀ ਨਜ਼ਰ 'ਚ ਹੀ ਇਹੀ ਦੱਸੇਗਾ ਕਿ ਇਹ ਅੰਧ ਮਹਾਸਾਗਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਿੰਦ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਹੈ।