PM Jandhan Yojana Update : ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ (PM Narendra Modi) ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨ-ਧਨ ਯੋਜਨਾ (PM Jandhan Yojana) ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੁੱਲ 51 ਕਰੋੜ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ (Bank Accounts) ਵਿੱਚੋਂ, 10 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਾਤੇ ਬੰਦ (Bank Account Inoperative) ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਪੰਜ ਕਰੋੜ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਹਨ, ਜੋ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਨ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 12,779 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹਨ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਵਿੱਤ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵਤ ਕਰਾੜ (Bhagwat Karad) ਨੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨਧਨ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਭਾਗਵਤ ਕਰਾਡ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਪ੍ਰਚਲਿਤ PMJDY ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਬੈਂਕਿੰਗ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਅਯੋਗ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ। ਕਰਾਡ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੱਲ 103.4 ਮਿਲੀਅਨ ਗੈਰ-ਆਪਰੇਟਿਵ PMJDY ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 49.3 ਕਰੋੜ ਖਾਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹਨ। ਗੈਰ-ਆਪਰੇਟਿਵ PMJDY ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕੁੱਲ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮਾਂ ਦਾ ਲਗਭਗ 6.12 ਫੀਸਦੀ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਬੈਂਕ ਖ਼ਾਤੇ ਹੋਏ ਬੰਦ?
ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖਾਤਾ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਧਾਰਕਾਂ (Bank Account Holders) ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦਾ ਕੋਈ ਲੈਣ-ਦੇਣ (Bank Account Transaction) ਨਾ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਇਹ ਖਾਤਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (Reserve Bank Of India) ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕੋਈ ਗਾਹਕ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬੱਚਤ ਅਤੇ ਚਾਲੂ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਸੁਸਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਰਾਡ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੈਂਕ ਗੈਰ-ਕਾਰਜ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਠੋਸ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਫਿਰ ਤੋਂ ਚਾਲੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਖਾਤੇ
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਖਾਤੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਸਰਗਰਮ ਖਾਤਿਆਂ ਵਾਂਗ ਵਿਆਜ (Bank Account Interest Rate) ਕਮਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਰਾਡ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੇਵਾਈਸੀ ਕਰਵਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਇਨ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਐਕਟੀਵੇਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੈਰ-ਆਪਰੇਟਿਵ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਮਾਰਚ 2017 ਵਿੱਚ 40 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ ਨਵੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ 20 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ।
ਜਨ ਧਨ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਇੰਨਾ ਪੈਸਾ ਜਮ੍ਹਾ
ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ PMJDY ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਖਾਤੇ ਵਾਲੇ ਹਰੇਕ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 2,08,637.46 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ 347.1 ਮਿਲੀਅਨ ਰੁਪੇ ਕਾਰਡ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।