Cyber Fraud Without OTP: OTP ਅਤੇ CVV ਜਾਂ ਹੋਰ ਬੈਂਕ ਡਿਟੇਲ ਲੈ ਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਕਈ ਵਾਰ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਹੁਣ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਤੁਹਾਡਾ ਖਾਤਾ OTP, CVV ਨੰਬਰ ਤੇ ਬੈਂਕ ਵੇਰਵਿਆਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਕਲੀਅਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ।
ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਸਿਲੀਕਾਨ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਏਟੀਐਮ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟਸ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚੋਂ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਮਾਮਲੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਠੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ।
ਕੁਝ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ
ਮਸ਼ਹੂਰ ਯੂਟਿਊਬਰ ਪੁਸ਼ਪੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇ ਖਾਤੇ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਟਵਿੱਟਰ 'ਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਯੂਟਿਊਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਟੂ-ਫੈਕਟਰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦੇ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਦੇ ਖਾਤੇ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਅਲਰਟ ਮੈਸੇਜ ਆਦਿ ਵੀ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਤੇ ਜਦੋਂ ਪਾਸਬੁੱਕ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ। ਇਹ ਧੋਖਾਧੜੀ ਆਧਾਰ ਲਿੰਕਡ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਰਾਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਸੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ 'ਚ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ 'ਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਲਏ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਦੋਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਆਧਾਰ ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਨੂੰ ਲਾਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ।
ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਠੱਗੀ
ਆਧਾਰ ਸਮਰਥਿਤ ਭੁਗਤਾਨ ਸੇਵਾ (AePS) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਸਿਰਫ਼ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਰਹੇ ਹਨ। NPCI ਯਾਨੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੇਮੈਂਟਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਧਾਰ ਸਮਰਥਿਤ ਭੁਗਤਾਨ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਅਤੇ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹੀ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ, ਗਾਹਕ ਸੇਵਾ ਆਪਰੇਟਰ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਦਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
AePS ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਤੁਸੀਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜਮ੍ਹਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਖਾਤੇ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਚੈੱਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਆਦਿ। AePS ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਖਾਤਾ ਨੰਬਰ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ 'ਤੇ AePS ਸਿਸਟਮ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸਹੂਲਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਨੇ ਠੱਗ?
UIDAI ਨੇ ਅਕਸਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਆਧਾਰ ਤੋਂ ਕੋਈ ਡਾਟਾ ਲੀਕ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਾਰਾ ਆਧਾਰ ਡਾਟਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। 'ਦਿ ਹਿੰਦੂ' ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰ ਰਕਸ਼ਿਤ ਟੰਡਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਫੋਟੋ ਕਾਪੀਆਂ, ਸਾਫਟ ਕਾਪੀਆਂ 'ਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੱਢਣ ਲਈ AePS ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਉਣ ਲਈ ਸਿਲੀਕਾਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ AePS ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਬਚਾਅ
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਆਪਣਾ ਆਧਾਰ ਲਾਕ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਅਨਲਾਕ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਡਾਟਾ ਲੀਕ ਹੋਣ 'ਤੇ ਵੀ ਕੋਈ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਨੂੰ ਲਾਕ ਕਰਕੇ ਇਸਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਸਕ ਆਧਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।