Capital Gain Taxation Regime: ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਜਾਇਦਾਦ ਵਰਗੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਣ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਟੈਕਸ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਇਸ ਐਲਾਨ ਨਾਲ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਸੁਨਾਮੀ ਆ ਗਈ। ਸੈਂਸੈਕਸ ਪਿਛਲੇ ਬੰਦ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 1270 ਅੰਕ ਡਿੱਗਿਆ ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਿਫਟੀ 'ਚ ਵੀ 480 ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਮਿਡਕੈਪ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਹੈ।
ਨਿਫਟੀ ਦਾ ਮਿਡਕੈਪ ਇੰਡੈਕਸ 2000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੰਕ ਡਿੱਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਿਫਟੀ ਦਾ ਸਮਾਲਕੈਪ ਇੰਡੈਕਸ ਲਗਭਗ 1000 ਅੰਕ ਡਿੱਗ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਾਪਸੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕੁਝ ਜਾਇਦਾਦਾਂ 'ਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਟੈਕਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 20 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਮਦਨ ਕਰ ਦਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਵਿੱਤੀ ਸੰਪਤੀਆਂ 'ਤੇ ਸ਼ਾਰਟ ਟਰਮ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕੁਝ ਜਾਇਦਾਦਾਂ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਟੈਕਸ ਨੂੰ 10 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 12.5 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਦੇ ਤਹਿਤ ਛੋਟ ਦੀ ਸੀਮਾ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 1.25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਵਿੱਤ ਬਿੱਲ 2024 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਦੇ ਟੈਕਸ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਸਰਲ ਅਤੇ ਤਰਕਸੰਗਤ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਰਲੀਕਰਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਭਾਗ ਹਨ। ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਅਤੇ 24 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਸਿਰਫ ਦੋ ਹੋਲਡਿੰਗ ਪੀਰੀਅਡ ਹੋਣਗੇ। ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ 'ਤੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਪ੍ਰਤੀਭੂਤੀਆਂ ਲਈ ਹੋਲਡਿੰਗ ਦੀ ਮਿਆਦ 12 ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੰਪਤੀਆਂ ਲਈ 24 ਮਹੀਨੇ ਹੋਵੇਗੀ।
ਬਾਂਡ, ਡਿਬੈਂਚਰ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੀ ਹੋਲਡਿੰਗ ਪੀਰੀਅਡ 36 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 24 ਮਹੀਨੇ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਗੈਰ-ਸੂਚੀਬੱਧ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਅਤੇ ਅਚੱਲ ਜਾਇਦਾਦ ਲਈ ਇਹ ਮਿਆਦ ਸਿਰਫ 24 ਮਹੀਨੇ ਰਹੇਗੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕੁਇਟੀ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ ਮਿਊਚਲ ਫੰਡਾਂ 'ਤੇ 15 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਸ਼ਾਰਟ ਟਰਮ ਕੈਪੀਟਲ ਗੇਨ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 20 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਫਾਈਨਾਂਸ ਬਿਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸ਼ਾਰਟ ਟਰਮ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਟੈਕਸ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਲਾਭ ਸਿਰਫ ਉੱਚ ਸੰਪਤੀ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
ਵਿੱਤ ਬਿੱਲ ਦੇ ਮੈਮੋਰੰਡਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੰਪਤੀਆਂ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਦੀ ਸੀਮਾ 12.50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਇਕੁਇਟੀ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੂਚਕਾਂਕ ਦੇ ਨਾਲ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ LTCG ਲਾਗੂ ਸੀ। ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਮੁਤਾਬਕ 1.25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ 'ਤੇ ਛੋਟ ਮਿਲੇਗੀ।
ਬਾਂਡ ਡਿਬੈਂਚਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਚਾਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਸੂਚੀਬੱਧ ਬਾਂਡ ਡਿਬੈਂਚਰ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ 12.50 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਦੀ ਗਣਨਾ ਲਈ ਸੂਚਕਾਂਕ ਦੇ ਲਾਭ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।