ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਚ 100 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਸਤ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਚੀਨ ਸੋਨੇ ਦੀ ਭਾਰੀ ਖਰੀਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਖਰੀਦ ਸਿਰਫ਼ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਗੋਂ ਇਹ ਚੀਨ ਦੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਜਾਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਡੂੰਘੇ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਡੁੱਬ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਭਰੋਸਾ ਉੱਠ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਾਰਨ ਹਨ ਕਿ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦੇ ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਾਹਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨ 'ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ-ਰੂਸ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਫਲਸਤੀਨ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਬੇਹੱਦ ਵਧ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 2300 ਡਾਲਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਨੇ ਹਮਲਾਵਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 2,400 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਔਂਸਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ । ਦਰਅਸਲ, ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਅਤੇ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਡਗਮਗਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਚੀਨੀ ਲੋਕ ਸੋਨੇ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸੋਨੇ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ 'ਚ ਚੀਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਾਫੀ ਦਬਦਬਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਨਵੀਂ ਉਛਾਲ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। 2022 ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਚ 50 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸੋਨੇ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਸੂਚਕਾਂਕ 'ਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ, ਫੈਡਰਲ ਰਿਜ਼ਰਵ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਰੱਖੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਚ ਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਡਾਲਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦਾ ਰਿਹਾ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ 2300 ਡਾਲਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਜ਼ੋਰ ਫੜ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸੋਨਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੁਣ ਆਰਥਿਕ ਕਾਰਕਾਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਚੀਨੀ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਸਥਿਤ ਪਲੇਟਫਾਰਮ MetalsDaily.com ਦੇ ਸੀਈਓ ਰੌਸ ਨੌਰਮਨ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੋਨੇ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਚ ਵਾਧਾ ਚੀਨ ਤੋਂ ਵਧਦੀ ਮੰਗ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚਾਈਨਾ ਗੋਲਡ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਪਤ ਇਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 6 ਫੀਸਦੀ ਵਧੀ ਹੈ।
ਚੀਨ ਦਾ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਸੰਕਟ 'ਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਚੀਨੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਚੀਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੋਨੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਾਰੋਬਾਰ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਚੀਨ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 'ਚ ਇਸ ਧਾਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਿਰਫ 4.6 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੋਨੇ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਦੁੱਗਣਾ ਹੈ।