Rule Of Tax On Gift : ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਵਰਗੇ ਖਾਸ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਕ੍ਰਿਸਮਿਸ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਾਲ 'ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤੋਹਫੇ ਮਿਲਣਗੇ। ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਸਾਲੀ ਕੋਈ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੋਸਤ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਆਖ਼ਰ ਟੈਕਸ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਇਹ ਨਿਯਮ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 56(2) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਸਲੈਬ ਦਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ "ਹੋਰ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਆਮਦਨ" ਵਜੋਂ ਟੈਕਸ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਤੋਹਫ਼ਾ ਲੈਣ ਅਤੇ ਦੇਣ ਸਮੇਂ, ਟੈਕਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁਝ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਤੋਹਫ਼ੇ ਟੈਕਸ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਟੈਕਸ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਅਤੇ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਛੋਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ (ITR) ਵਿੱਚ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਛੋਟ
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 56 ਦੇ ਤਹਿਤ ਟੈਕਸ ਮੁਕਤ ਹਨ। ਪਤੀ, ਪਤਨੀ, ਭੈਣ-ਭਰਾ, ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ, ਭੈਣ-ਭਰਾ, ਭੈਣ-ਭਰਾ, ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਅਰਥਾਤ ਮਾਮਾ-ਮਾਮਾ, ਚਾਚਾ-ਚਾਚਾ, ਉਹ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖੂਨ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਜੋ ਖੂਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਹਨ, ਉਹ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਹਨ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤੋਹਫ਼ੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਟੈਕਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ, ਦੋਸਤ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਟੈਕਸਯੋਗ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ ਟੈਕਸ
ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ, 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ੇਅਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਭੂਤੀਆਂ, ਗਹਿਣੇ, ਜਾਇਦਾਦ, ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ, ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ, ਮੂਰਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਲਾ ਜਾਂ ਸਰਾਫਾ ਆਦਿ ਨੂੰ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਹੋਰ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਵਜੋਂ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਤੋਹਫ਼ੇ ਦੇ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਟੈਕਸ ਸਲੈਬ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਟੈਕਸ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।