Health Expenditure: ਭਾਰਤ 'ਚ ਇਲਾਜ 'ਤੇ ਜੋ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ 'ਚੋਂ ਅੱਧੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜੇਬ 'ਚੋਂ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ 'ਚ ਕੁਝ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਲਾਜ ਉੱਤੇ ਜੇਬ 'ਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਰਚ
ਭਾਰਤ 'ਚ ਇਲਾਜ 'ਤੇ ਜੋ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ 'ਚੋਂ ਅੱਧੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜੇਬ 'ਚੋਂ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ 'ਚ ਕੁਝ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਜੀਡੀਪੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਈ ਮਾਮੂਲੀ ਗਿਰਾਵਟ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2017-18 ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਇਲਾਜ 'ਤੇ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਖਰਚਾ, ਜੋ ਕੁੱਲ ਸਿਹਤ ਖਰਚੇ ਦਾ 48.8 ਫੀਸਦੀ ਸੀ, 2018-19 ਵਿੱਚ ਘਟ ਕੇ 48.2 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ 47.1 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। -20. ਐਸਪੀ ਬਘੇਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2017-18 ਵਿੱਚ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ 3.3 ਫੀਸਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 2018-19 'ਚ ਇਹ 3.2 ਫੀਸਦੀ ਸੀ ਪਰ 2019-20 ਵਿੱਚ, ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ 3.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਿਹਤ ਉੱਤੇ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸਰਕਾਰ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ ਖਰਚਾ
ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਹਤ ਨੀਤੀ 2017 ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖਰਚੇ ਨੂੰ ਪੜਾਅਵਾਰ GDP ਦੇ 2.5 ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਮਿੱਥਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਦਾ 8 ਫੀਸਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ 'ਚ ਮੁੱਢਲੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2023-24 ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਲਈ ਬਜਟ ਉਪਬੰਧ ਵਧਾ ਕੇ 86,175 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2017-28 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 47,353 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਯਾਨੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬਜਟ ਉਪਬੰਧ ਵਿੱਚ 82 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਐਸਪੀ ਬਘੇਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਸਿਹਤ ਬਜਟ ਲਈ ਹੋਰ ਬਜਟ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕਰੇਗੀ।