Inflation Bites: ਮਹਿੰਗਾਈ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੀ। ਚਾਹੇ ਉਹ ਮਹਿੰਗਾ ਪੈਟਰੋਲ ਡੀਜ਼ਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ CNG-PNG ਜਾਂ ਰਸੋਈ ਗੈਸ। ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਤੇਲ ਜਾਂ ਦਾਲਾਂ ਅਤੇ ਚੌਲ, ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ. ਚਾਹੇ ਉਹ ਦੁੱਧ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਦਹੀਂ ਪਨੀਰ ਅਤੇ ਘਿਓ ਹਰ ਘਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਕੀਮਤ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਬਜਟ 'ਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦੀ ਉਮੀਦ ਸੀ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਬਜਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦਾ ਦਰਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਆਮਦਨ ਕਰ ਛੋਟ ਦੀ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ, ਜਿਸ ਨੂੰ 95 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਛੋਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਤਾਂ ਜੋੜ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਕੀ ਕਰੇ? ਕਿਉਂਕਿ ਆਮਦਨ ਥੋੜ੍ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਖਰਚਾ ਵੱਧ ਹੈ।
ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣਾ ਵੀ ਹੈ ਹੋਇਆ ਮਹਿੰਗਾ
2022 ਵਿੱਚ, ਯੂਕਰੇਨ ਉੱਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਛਾਲ ਆਇਆ। ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੈਸ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ। ਸਰਕਾਰੀ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਪੈਟਰੋਲ, ਡੀਜ਼ਲ ਅਤੇ ਰਸੋਈ ਗੈਸ ਮਹਿੰਗੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਗੈਸ ਵੰਡ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਸੀਐਨਜੀ-ਪੀਐਨਜੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਈਂਧਨ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣਾ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਪੈਟਰੋਲ 100 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਅਤੇ ਰਸੋਈ ਗੈਸ ਦਾ ਸਿਲੰਡਰ 1100 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
40 ਫੀਸਦੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਇਆ ਆਟਾ
ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿੱਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ ਕਾਰਨ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਉਛਾਲ ਆਇਆ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਅਤੇ ਆਟੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਨੂੰ ਕਣਕ ਦੀ ਔਸਤ ਕੀਮਤ 22 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 28 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਨੂੰ ਆਟੇ ਦੀ ਔਸਤ ਕੀਮਤ 25 ਤੋਂ 30 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਸੀ, ਹੁਣ ਇਹ 35 ਤੋਂ 40 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। 10 ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਆਟਾ 40 ਫੀਸਦੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਣਕ ਦੇ ਆਟੇ ਦੇ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਬਿਸਕੁਟ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।
ਅਜੇ ਤੱਕ ਸਸਤਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਤੇਲ!
ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਾਣ ਵਾਲਾ ਤੇਲ 200 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪਾਮ ਆਇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ ਪਰ ਘਰੇਲੂ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਘਰੇਲੂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ 170 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਦਹੀਂ 'ਤੇ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਮਾਰ
2022 ਵਿੱਚ, ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ 2023 ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ। ਅਮੂਲ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਮਦਰ ਡੇਅਰੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਡੇਅਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ, ਸਭ ਨੇ ਦੁੱਧ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੁੱਧ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਕੇ ਡੇਅਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਮਾਰ ਝੱਲ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। 2022 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੁੱਧ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ 20 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ 2022 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਚ ਇਕ ਪਰਿਵਾਰ 110 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਦੋ ਲੀਟਰ ਦੁੱਧ 'ਤੇ 3300 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ 132 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ 3960 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਨੇ ਪੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਤਲਬ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 660 ਰੁਪਏ ਹੋਰ। ਦੁੱਧ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਘਿਓ, ਪਨੀਰ, ਮੱਖਣ, ਖੋਆ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦਹੀਂ ਲੱਸੀ ਮਹਿੰਗੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮਠਿਆਈਆਂ ਅਤੇ ਬਿਸਕੁਟ ਵੀ ਮਹਿੰਗੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਅਤੇ ਮਹਿੰਗੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਹੋਰ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
ਮਹਿੰਗੀ EMI ਨੇ ਜੇਬ 'ਤੇ ਮਾਰਿਆ ਡਾਕਾ!
ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚੂਨ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 'ਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 7.80 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਈ 2022 ਤੋਂ, RBI ਨੇ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਬੈਂਡ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਨੀਤੀਗਤ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। 8 ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਰੈਪੋ ਰੇਟ 'ਚ 2.50 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਰੇਪੋ ਰੇਟ ਵਧਿਆ ਤਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਬੋਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਾਹਕਾਂ 'ਤੇ ਪਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਹੋਮ ਲੋਨ ਦੀ EMI ਮਹਿੰਗੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿਚ ਰੱਖੇ ਪੈਸੇ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਮਹਿੰਗੀ EMI ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸਸਤੇ ਹੋਮ ਲੋਨ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿਚ 20 ਸਾਲਾਂ ਲਈ 7 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ 30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਹੋਮ ਲੋਨ ਲਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਮਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 23,259 ਰੁਪਏ ਦੀ ਈ.ਐੱਮ.ਆਈ. 2022। ਪਰ ਹੁਣ 9.50 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ EMI 27976 ਰੁਪਏ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਮਤਲਬ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 4705 ਰੁਪਏ ਹੋਰ ਅਤੇ ਇਕ ਸਾਲ ਲਈ 56,460 ਰੁਪਏ। ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਨਵੀਂ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਚ ਵੀ ਟੈਕਸ ਵਿਚ ਰਿਆਇਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੋਮ ਲੋਨ ਲਿਆ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਜਟ ਵਿਗੜ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਵਰਗ ਬੱਚਤ ਤੋੜ ਕੇ ਆਪਣਾ ਘਰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੈ।