RBI Digital Currency: ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) 1 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਿਆ (e₹-R) ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਡਿਜੀਟਲ ਕਰੰਸੀ (Digital Currency) ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਕੁਝ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਹਿਲਾ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਕੁਝ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਖਰੀਦਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ 'ਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਉੱਠ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ RBI ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਕਿੱਥੋਂ ਖਰੀਦਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ? ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਏ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ...
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਵੱਲੋਂ 29 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਰਿਟੇਲ ਲਈ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਈਆ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਲੋਕ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। RBI ਦਾ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਿਆ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵਪਾਰੀ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਇਸਤੇਮਾਲ
ਡਿਜੀਟਲ ਕਰੰਸੀ ਜਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਿਆ ਟੋਕਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਿਆ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਕਾਗਜ਼ੀ ਨੋਟਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਬੈਂਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਆਰਬੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਿਆ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਵਾਲੇਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਿਆ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਤੁਸੀਂ QR ਕੋਡ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਕੇ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਵਪਾਰੀ ਦੋਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ ਕੋਈ ਵਿਆਜ
ਡਿਜੀਟਲ ਕਰੰਸੀ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਆਜ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਜਮ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹੋਰ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਰਬੀਆਈ ਪਹਿਲੇ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅਗਲੇ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰੇਗਾ।
ਬੈਂਕ ਡਿਜੀਟਲ ਰੁਪਏ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਾਰੀ
ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤਹਿਤ ਚਾਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਬੈਂਕ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ, ਆਈਸੀਆਈਸੀਆਈ ਬੈਂਕ, ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਆਈਡੀਐਫਸੀ ਫਸਟ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਬੈਂਕ ਆਫ ਬੜੌਦਾ, ਯੂਨੀਅਨ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ, ਐਚਡੀਐਫਸੀ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਕੋਟਕ ਮਹਿੰਦਰਾ ਬੈਂਕ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਡਿਜੀਟਲ ਮੁਦਰਾ ਦੀਆਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ?
ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਕਰੰਸੀ ਨੂੰ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਸੀਬੀਡੀਸੀ-ਆਰ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਚੂਨ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ, ਸੀਬੀਡੀਸੀ-ਡਬਲਯੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਥੋਕ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।