ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ (Russia-Ukraine War) ਦੇ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਭਲੇ ਸਹਿਮ ਗਏ ਹੋਣ ਪਰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਬੈਤੂਲ ਅਨਾਜ ਮੰਡੀ 'ਚ ਬੈਠੇ ਵਪਾਰੀ ਇਸ ਤਬਾਹੀ 'ਚ ਮੌਕੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ 'ਚ ਸਨ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਚਾਨਕ ਵਾਪਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 15 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਕਣਕ ਦੀ ਕੀਮਤ 'ਚ 85 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਣਕ (Wheat) ਦੀ ਨਵੀਂ ਫ਼ਸਲ ਆਉਣ 'ਤੇ ਭਾਅ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਇਹ ਤੇਜ਼ੀ ਕਿਵੇਂ? ਦਰਅਸਲ 'ਚ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਣਕ ਇਸ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਨਵੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਦੇਖ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਕੁੱਝ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਹੋਣ ਦੀ ਆਸ ਬੱਝੀ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਗਪਗ 200 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਕਣਕ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 50 ਤੋਂ 60 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਹੈ।
ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨਾਲ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦਾ ਕੀ ਸਬੰਧ ?
ਰੂਸ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਣਕ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹੈ ਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਤੀਜਾ ਕਣਕ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹੈ। 2021-22 ਦੌਰਾਨ ਰੂਸ ਤੋਂ 35 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ 24 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਨਿਰਯਾਤ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਜੰਗ ਕਾਰਨ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇੱਥੋਂ ਸਪਲਾਈ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੇਕਰ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੌਕਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕਾਫੀ ਸਟਾਕ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਕਣਕ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਕਣਕ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸਪਲਾਈ ਹੈ, ਜੋ ਨਿਰਯਾਤ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। 1 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਪੂਲ ਵਿੱਚ 282 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਕਣਕ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਿਛਲਾ ਸਟਾਕ ਵੀ ਮੰਡੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਕੋਲ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਝਾੜ ਵੀ 110 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਪਣੀ ਖਪਤ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 105 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਘਰੇਲੂ ਲੋੜ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਕਣਕ ਬੱਚ ਜਾਵੇਗੀ ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕਣਕ ਦਾ ਵੱਡਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਬਣਨ ਦਾ ਮੌਕਾ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਵੀ ਚੰਗਾ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ, ਜੋ ਕਿ ਕਣਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹਨ, ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਕਣਕ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵਧਾ ਕੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੇ ਵੱਡੇ ਨਿਰਯਾਤਕ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਕਣਕ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਕਣਕ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸਪਲਾਈ ਹੈ, ਜੋ ਬਰਾਮਦ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਈ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਰੋ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ :
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.winit.starnews.hin
https://apps.apple.com/in/app/abp-live-news/id81111490