Sweet Potato Farming: ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ (Sweet Potato) ਦੇ 6ਵੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਉਤਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉੜੀਸਾ, ਬਿਹਾਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਮੁੱਖ ਫ਼ਸਲ (Sweet Potato Farming) ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ ਆਲੂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਬੀਜਾਂ ਤੋਂ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਕੰਦਾਂ ਭਾਵ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਆਮਦਨ ਲੈਣ ਲਈ ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
Sweet Potato ਕੀ ਹੈ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ Sweet Potato ਨੂੰ ਸਬਜ਼ੀ ਅਤੇ ਫਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਫ੍ਰਾਈ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਇਸ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਾਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਕਾਰਨ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਇਸ ਦੀ ਕਾਫੀ ਮੰਗ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ ਨੂੰ ਬੜੇ ਚਾਅ ਨਾਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਅਤੇ ਆਇਰਨ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।
Sweet Potato ਜ਼ਮੀਨ ਅੰਦਰ ਉਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੈਵਿਕ ਖਾਦ ਅਤੇ ਖਾਦ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਵਧੀਆ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਫਸਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
Sweet Potato ਦੀ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਖਾਦ ਪ੍ਰਬੰਧਨ (Fertilizer Management in Sweet Potato)
ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਪਰਖ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਵਾਓ, ਤਾਂ ਜੋ ਫ਼ਸਲ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਸਿੰਚਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਚਾਹੁਣ ਤਾਂ ਆਖਰੀ ਹਲ ਵਾਹੁਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 40 ਕਿਲੋ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, 60 ਕਿਲੋ ਪੋਟਾਸ਼ ਅਤੇ 70 ਕਿਲੋ ਫਾਸਫੋਰਸ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 25 ਟਨ ਕੰਪੋਜ਼ਡ ਜਾਂ ਕੰਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਖਾਦ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀ ਵਾਹੁ ਕੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੀਜ ਇਲਾਜ (Seed Treatment) ਕਰੋ, ਇਸ ਨਾਲ ਫਸਲ ਦੇ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਕੰਦ ਉਦੋਂ ਹੀ ਲਗਾਓ ਜਦੋਂ ਮਿੱਟੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁੱਕ ਜਾਵੇ, ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਫਾਸਫੋਰਸ ਵਰਗੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ।
ਵੈਸੇ, ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਾਲੀ ਖਾਦ ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ ਦੀ ਫਸਲ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ।
ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਰਸਾਇਣਕ ਖਾਦਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਸਾਰੀ ਨਮੀ ਨੂੰ ਸੋਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਧੀਆ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 40 ਕਿਲੋ ਯੂਰੀਆ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਪਾ ਕੇ ਹੀ ਸਿੰਚਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰੋ।
ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੇ ਚੰਗੇ ਵਾਧੇ ਲਈ ਹਰ 15 ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਸਹੀ ਦੇਖਭਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਵੇਚ ਕੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਆਮਦਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
Disclaimer: ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ABPLive.com ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।