Aadhaar Card : ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਤੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਤੀ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂਕਿ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਨਾਮ, ਜਨਮ ਮਿਤੀ, ਪਤਾ ਆਦਿ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦਾ ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਧਾਰ ਅਤੇ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਦਾ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ-
ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਦਾ ਕੀ ਕਰਨਾ?
ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਿੱਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਤੱਕ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਦਾ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਰੱਖੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਵਿੱਤੀ ਕੰਮ ਪੂਰੇ ਨਹੀਂ ਕਰ ਲੈਂਦੇ। ਇਹਨਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨਾ, ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨਾ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰ ਦਿਓ।
ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸੌਂਪਣ ਦਾ ਪ੍ਰੋਸੈਸ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਿਸੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਦਾ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸੇਸਮੈਂਟ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਰਜ਼ੀ ਲਿਖਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਨਾਮ, ਜਨਮ ਮਿਤੀ, ਮੌਤ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ, ਪੈਨ ਨੰਬਰ ਆਦਿ ਵੀ ਲਿਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਬਿਨੈ-ਪੱਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਮੌਤ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਨੱਥੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖੋ।
ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦਾ ਕੀ ਕਰਨਾ?
ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਹਰ ਥਾਂ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਵੀ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਨੰਬਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ UIDAI ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਸਮਰਪਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ
ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਉਪਬੰਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਮੌਤ ਦੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਨਾਲ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਲਿੰਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ।
ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਧਾਰ ਅਤੇ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਦਾ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ-
ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਦਾ ਕੀ ਕਰਨਾ?
ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਿੱਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਈਟੀਆਰ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਤੱਕ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਦਾ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਰੱਖੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਵਿੱਤੀ ਕੰਮ ਪੂਰੇ ਨਹੀਂ ਕਰ ਲੈਂਦੇ। ਇਹਨਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨਾ, ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨਾ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰ ਦਿਓ।
ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸੌਂਪਣ ਦਾ ਪ੍ਰੋਸੈਸ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਿਸੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਦਾ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸੇਸਮੈਂਟ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਰਜ਼ੀ ਲਿਖਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਦੇਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਨਾਮ, ਜਨਮ ਮਿਤੀ, ਮੌਤ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ, ਪੈਨ ਨੰਬਰ ਆਦਿ ਵੀ ਲਿਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਬਿਨੈ-ਪੱਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਮੌਤ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਨੱਥੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹੋ ਕਿ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਮ੍ਰਿਤਕ ਦਾ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਸਰੰਡਰ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖੋ।
ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦਾ ਕੀ ਕਰਨਾ?
ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਹਰ ਥਾਂ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਵੀ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਨੰਬਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ UIDAI ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਸਮਰਪਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ
ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਧਾਰ ਨੰਬਰ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਉਪਬੰਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਮੌਤ ਦੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਨਾਲ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਲਿੰਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ।