Women Workforce in India: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜੋ ਅੰਕੜੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਹੁਣ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਬਾਹਰ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਤਸਵੀਰ 'ਚ ਆਪਣੇ ਲਈ ਅਹਿਮ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਣ 'ਚ ਸਫਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਵਧ ਕੇ 25.6 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024 ਦੀ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਕੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ
ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਸਰਕਾਰੀ ਹਨ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।
ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਸਮੁੱਚੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ, ਜੋ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 6.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ ਤੀਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 6.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024 ਦੀ ਆਖਰੀ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵੱਧ ਕੇ 6.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇਖੀ ਗਈ 6.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸ਼ਹਿਰੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਸੀ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੀਰੀਓਡਿਕ ਲੇਬਰ ਫੋਰਸ ਸਰਵੇ (ਪੀਐਲਐਫਐਸ) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਉੱਚ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਹਿਲਾ ਕਿਰਤ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ
ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਕਾਰਜਬਲ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦਰ 25.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਛਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 0.6 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਕਿਰਤ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 23.2 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਸੀ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 24 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਸੀ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਤੀਜੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 25 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਸੀ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 22.7 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਸੀ
(ਅੰਕੜਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਾਗੂਕਰਨ ਮੰਤਰਾਲੇ (MoSPI) ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ)
ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਜੋਂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮਕਾਜੀ ਆਬਾਦੀ ਅਨੁਪਾਤ (ਡਬਲਯੂ.ਪੀ.ਆਰ.) ਵਧ ਕੇ 46.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ 69.8 ਫੀਸਦੀ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ 23.4 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ 15 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੰਮਕਾਜੀ ਆਬਾਦੀ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ।
ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ WPR ਦਰ ਨੂੰ ਜਾਣੋ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 45.5 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਸੀ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 46 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਸੀ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਤੀਜੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 46.6 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਸੀ
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਚੌਥੀ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ 45.2 ਫੀਸਦੀ 'ਤੇ ਸੀ