Punjab Election 2022: ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਸਮੇਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਪੂਰਾ ਜ਼ੋਰ ਲਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਆਧਾਰ ਸੂਬੇ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਲਗਾਤਾਰ ਸੁੰਗੜਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਤਿਕੋਣਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਾਂਗਰਸ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਤਿਕੋਣਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਕਾਂਗਰਸ ਇੱਥੇ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲਣ 'ਚ ਕਾਮਯਾਬ ਨਾ ਹੋਈ ਤਾਂ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਉੜੀਸਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਯੂਪੀ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ, ਪਰ ਫਿਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਉਭਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਂਗਰਸ ਲਗਾਤਾਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਗਈ। ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਉਦਾਹਰਨ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੀਆਂ ਦੋ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਖਾਤਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹੀ ਖ਼ਤਰਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਦਸਤਕ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 20 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣੀਆਂ ਹਨ।
ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2017 ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਬਹੁਮਤ ਮਿਲਿਆ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਨੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਪਾਇਆ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ। ਸਾਢੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਕੈਪਟਨ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੰਨੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਦੇ ਆਤਮਘਾਤੀ ਰਵੱਈਏ ਕਾਰਨ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਬਹੁਤ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਈ ਹੈ।
ਇਸ ਵਾਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨਵੀਂ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਇਸ ਤਿਕੋਣੀ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਮੰਨ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਕਿ ਸੱਤਾ ਵਿਰੋਧੀ ਵੋਟ ਵੰਡਣ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਸ ਦਾ ਗਣਿਤ ਵਿਗੜ ਗਿਆ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਹੋਂਦ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਰਾਜਸਥਾਨ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਗੁਜਰਾਤ, ਹਿਮਾਚਲ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਰਗੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਹੈ, ਪਰ ਜਿਸ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਤੀਜੀ ਜਾਂ ਦੋ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਉਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਫਿਰ ਕਾਂਗਰਸ ਭਾਈਵਾਲ ਦੀ ਬੈਸਾਖੀ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਝਾਰਖੰਡ, ਬਿਹਾਰ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਇਸ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਹਨ।
ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮੌਕਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਹ ਰਾਹਤ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਈ ਖੇਤਰੀ ਪਾਰਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਕਾਂਗਰਸ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਹਾਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਹਿਮਾਚਲ, ਗੁਜਰਾਤ ਵਰਗੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਆਪ’ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।
ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਅਤੇ ਗੋਆ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਵੱਡੀ ਸਿਰਦਰਦੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਕੋਲ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੋਣ ਲੜਨ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਖੋਰਾ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਇਸ ਤਿਕੋਣੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਫਾਰਮੂਲੇ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰੀ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਆਏ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ੋਕ ਗਹਿਲੋਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹਾਲਾਤ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਂ ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ 'ਚ ਹੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤਿਕੋਣੇ ਭੁਲੇਖੇ 'ਚ ਫਸੇਗੀ ਜਾਂ ਬਚੇਗੀ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਫਸ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਉਸ ਝਟਕੇ ਤੋਂ ਉਭਰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।