World Richest King Mansa Musa: ਤੁਸੀਂ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਮੀਰ ਰਾਜਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਰਾਟਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸਾ ਸੀ। ਪਰ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਿਸ ਰਾਜੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਰਾਜਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਜੇ ਦੀ ਦੌਲਤ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਦਾਣਿਆਂ ਵਾਂਗ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨਾ ਵੰਡਦਾ ਫਿਰਦਾ ਸੀ।
ਇਸ ਰਾਜੇ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕਾਹਿਰਾ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾ ਸੋਨਾ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਈ। ਆਓ ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਰਾਜੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ 500 ਲੋਕ ਇਸ ਰਾਜੇ ਨਾਲ 500 ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਡੰਡੀਆਂ ਕਿਉਂ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਇਹ ਰਾਜਾ ਕੌਣ ਸੀ?
ਜਿਸ ਰਾਜੇ ਦੀ ਅਸੀਂ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ 'ਮਨਸਾ ਮੂਸਾ' ਸੀ, 1280 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਇਸ ਰਾਜੇ ਦਾ ਸਾਮਰਾਜ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਮਾਲੀ ਦੇਸ਼ ਉੱਤੇ ਇਸ ਰਾਜੇ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮਨਸਾ ਦਾ ਰਾਜਾ ਬਣਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚੋਂ 1000 ਕਿਲੋ ਸੋਨਾ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਸੇਲਿਬ੍ਰਿਟੀ ਨੈੱਟਵਰਥ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨਸਾ ਮੂਸਾ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸੰਪਤੀ ਲਗਭਗ 400 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਸੀਏ ਨਾਲੇਜ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਲੀ ਦੇ ਰਾਜਾ ਮਨਸਾ ਮੂਸਾ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸੰਪਤੀ 2023 ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ 850 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਯਾਨੀ ਲਗਭਗ 70 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ।
ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸੀ ਸਾਮਰਾਜ
ਮਨਸਾ ਮੂਸਾ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮੂਸਾ ਕੀਟਾ ਫਸਟ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਰਾਜੇ ਨੇ ਮੌਰੀਤਾਨੀਆ, ਸੇਨੇਗਲ, ਗੈਂਬੀਆ, ਗਿਨੀ, ਬੁਰਕੀਨਾ ਫਾਸੋ, ਮਾਲੀ, ਨਾਈਜਰ, ਚਾਡ ਅਤੇ ਨਾਈਜੀਰੀਆ ਉੱਤੇ ਵੀ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਰਾਜੇ ਕੋਲ ਇੰਨਾ ਸੋਨਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਅੱਧੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਾਹਿਰਾ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਬਰਬਾਦ ਹੋਈ
ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨਸਾ ਮੂਸਾ ਜਿੰਨਾ ਅਮੀਰ ਸੀ ਓਨਾ ਹੀ ਉਦਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਲੋੜਵੰਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਮਨਸਾ, ਮੱਕਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਹ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਊਠਾਂ 'ਤੇ ਸੋਨਾ ਲੱਦ ਕੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਾਹਿਰਾ, ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉੱਥੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੋਨਾ ਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਉਸ ਨੇ ਉੱਥੋਂ ਮੱਕਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਇੰਨਾ ਸੋਨਾ ਵੰਡਿਆ ਕਿ ਉਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਮਹਿੰਗਾਈ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਸਾਰੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਈ। ਮਨਸਾ ਮੂਸਾ ਨੇ ਆਪਣੇ 57 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸੋਨਾ ਦਾਨ ਕੀਤਾ। ਸੰਨ 1337 ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਟਿੰਬਕਟੂ, ਸੋਨੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਜੋਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ, ਉਸਦੇ ਰਾਜ ਅਧੀਨ ਸੀ।