CPR in Heart Attack : ਪਿਛਲੇ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਾਪਰੀਆਂ ਦੋ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਸੀਪੀਆਰ (ਕਾਰਡੀਓਪਲਮੋਨਰੀ ਰੀਸਸੀਟੇਸ਼ਨ) 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਘਟਨਾ ਆਗਰਾ ਕੈਂਟ ਜੀਆਰਪੀ ਥਾਣੇ ਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 16 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਹੈੱਡ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਨੇ 1 ਮਿੰਟ ਲਈ ਸੀਪੀਆਰ ਦੇ ਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਸੀ।
ਦੂਜੀ ਘਟਨਾ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਧਰਮਸ਼ੀਲਾ ਨਰਾਇਣ ਸੁਪਰਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ 63 ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਨੂੰ 45 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਸੀਪੀਆਰ ਦੇ ਕੇ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਇਟਲੀ 'ਚ ਕਰੀਬ 6 ਘੰਟੇ ਲਗਾਤਾਰ CPR ਦੇਣ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ 'ਤੇ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਸੀਪੀਆਰ ਦੇਣ ਨਾਲ ਜਾਨ ਬਚ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਜਵਾਬ...
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ : ਭੁੱਲ ਕੇ ਵੀ ਨਾ ਖਾਓ ਮਰਦਾਨਗੀ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ, ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਣ ਰਹਿ ਜਾਓਗੇ ਹੈਰਾਨ
ਸੀਪੀਆਰ ਦੁਆਰਾ ਕਿਹੜੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ?
ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਅਤੇ cardiac arrest ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਸੀਪੀਆਰ ਦੇ ਕੇ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੀਪੀਆਰ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਈ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਬੈਠਦੇ ਹਨ।
CPR ਕਿਸੇ ਦੀ ਜਾਨ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ?
ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 5 ਮਿੰਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੀ.ਪੀ.ਆਰ. ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਆਕਸੀਜਨ ਵਾਲਾ ਖੂਨ ਯਾਨੀ ਆਕਸੀਜਨ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਖੂਨ ਦਿਮਾਗ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਕਾਵਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ, ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਸੈੱਲ ਮਰਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਮ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਜੋ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ, ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
CPR ਦੇਣ ਵੇਲੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ
CPR ਮੁੱਢਲੀ ਜੀਵਨ ਸਹਾਇਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਦਿਲ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਬੇਹੋਸ਼। ਜੇਕਰ ਉਹ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਜਾਵੇ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਹਸਪਤਾਲ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦਾ, ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਨਬਜ਼ ਦੀ ਦਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ।
ਗਰਦਨ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਨਬਜ਼ (ਕੈਰੋਟਿਡ ਪਲਸ) ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਰਹੋ। ਇਸ ਨਬਜ਼ ਨੂੰ ਹਰ 10 ਸੈਕਿੰਡ ਬਾਅਦ ਚੈੱਕ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਕੈਰੋਟਿਡ ਪਲਸ ਅਤੇ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਛਾਤੀ ਨੂੰ ਦਬਾਓ। ਇਹ ਵੀ CPR ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
CPR ਦੇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀ ਹੈ?
1. ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲੇਟਣ ਦਿਓ।
2. ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਸਰੀਰ ਤੁਹਾਡੇ ਗੋਡਿਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
3. CPR ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਛਾਤੀ 'ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਮੋਢੇ ਰੱਖਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
4. ਹਥੇਲੀ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਛਾਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਦਬਾਓ।
5. CPR ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਸਿੱਧੇ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
6. ਕੰਪਰੈਸ਼ਨ ਭਾਵ 1 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਨੂੰ 100-120 ਵਾਰ ਦਬਾਓ।
7. ਛਾਤੀ ਨੂੰ 30 ਵਾਰ ਦਬਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਵਾਰ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਹ ਲਓ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੂੰਹ ਨਾਲ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਛਾਤੀ ਨੂੰ ਦਬਾਓ।
8. ਛਾਤੀ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 2 ਤੋਂ 2.4 ਇੰਚ ਦਬਾਓ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ CPR ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ?
ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦੇ 1 ਮਿੰਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੀਪੀਆਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ 22% ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ 39 ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਸੀਪੀਆਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ 1% ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਮੈਰੀਕਨ ਹਾਰਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਸਾਇੰਟਿਫਿਕ ਸੈਸ਼ਨ 2013 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਖੋਜਕਰਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ 30 ਮਿੰਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੀਪੀਆਰ ਦੇਣਾ ਉਸਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਚੰਗਾ ਹੈ।
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ : 2030 ਤੱਕ 70 % ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋਵੇਗੀ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ, ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਤਰਾ!
Disclaimer: ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਿਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।