Smoking and Lung Cancer: ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। non-small ਸੈੱਲ (NSCLC) ਅਤੇ small ਸੈੱਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ (SCLC), ਜੋ ਕਿ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। NSCLC ਘੱਟ ਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ SCLC ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ lung cancer ਦਾ ਸਬੰਧ ਫੈਮਿਲੀ ਹਿਸਟਰੀ (Family history) ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੋ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਹੈ। ਸਿਗਰਟ ਪੀਣਾ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ (lung cancer) ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਪਰ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਅਤੇ ਫੈਮਿਲੀ ਹਿਸਟਰੀ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅਧਿਐਨ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ?
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ 12,011 ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਫੈਮਿਲੀ ਹਿਸਟਰੀ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਸਿਗਰਟ ਨਹੀਂ ਪੀਤੀ ਸੀ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲਗਭਗ 60% ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਪੜਾਅ IV ਵਿੱਚ ਨਿਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੈਨੇਟਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
1. ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਜਾਂ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਨੂੰ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਜੋਖਮ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ
3. ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
4. ਸਿਗਰਟ ਨਾ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ
2022 ਵਿੱਚ ICMR ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ 70,275 ਮਾਮਲੇ ਸਨ। ਫੇਫੜਿਆਂ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਉੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਦੇ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ 9.3% ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਜਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਲਈ 81,219 ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ 30,109 ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Disclaimer: ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਦੱਸੇ ਗਏ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਸੁਝਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ,ਕਿਸੇ ਡਾਕਟਰ ਜਾਂ ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲਓ।