Hypersomnia Disorder : ਨੀਂਦ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕ ਹੈ। ਪਰ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਨੀਂਦ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਬਹੁਤ ਆਉਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਸੌਣ ਲਈ ਵੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਨੀਂਦ ਆਪਣੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਲਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਦਿਮਾਗੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਦਿਮਾਗੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਵਿਕਾਰ ਹੈ ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ (Hypersomnia)। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਰ ਸਮੇਂ ਨੀਂਦ ਆਉਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਿਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵੀ। ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਨੀਂਦ ਦਾ ਦਬਾਅ ਇੰਨਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਸੌਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਦੀ ਝਪਕੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਤਕ ਸੌਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ?
- ਹਾਈਪਰਸੌਮਨੀਆ ਵਿੱਚ, ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉਸਨੂੰ ਨੀਂਦ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।
- ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਾਪਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
- ਸੌਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਤੁਸੀਂ ਉਹ ਤਾਜ਼ਗੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਜੋ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਗੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀਪਨ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਰਾਤ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠਣ 'ਚ ਦਿੱਕਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਬੈੱਡ 'ਤੇ ਲੇਟਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਜਾਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਉਲਝਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਹਤ ਖੋਜਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕ ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ।
- ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਅੱਲ੍ਹੜ ਉਮਰ ਅਤੇ ਜਵਾਨੀ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਉਮਰ ਵਿਚ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
- ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਜੇ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਖੋਜਕਰਤਾ ਕੁਝ ਜੀਨਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਵਿਗਾੜ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਕੁਝ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਹਨ ਜੋ ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣਾ।
- ਬਚਪਨ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਸਦਮਾ ਜਿਸਦਾ ਮਨੋ-ਚਿਕਿਤਸਾ ਨਾਲ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
- ਕੋਈ ਵੀ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਜੋ ਆਪਣੇ ਨਿਯਤ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਜੈਨੇਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
- ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ, ਚਿੰਤਾ, ਬਾਇਪੋਲਰ ਡਿਸਆਰਡਰ, ਅਲਜ਼ਾਈਮਰ ਆਦਿ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਾਈਪੋਸੋਮਨੀਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀ ਹੈ?
ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਚੰਗੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਤੋਂ ਇਸ ਵਿਕਾਰ ਦਾ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ (Will Power) ਦਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।