How to Prevent Malaria : ਮੱਛਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ (Outbreak) ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਬਾਰਸ਼ ਲਗਭਗ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਸਵਾਗਤ ਲਈ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੌਸਮ 'ਚ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਨਾਂ ਪਤਝੜ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਰੁੱਤਾਂ ਹਨ ਪਰ ਚਾਰ ਰੁੱਤਾਂ ਹਨ।
ਬਰਸਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਪਤਝੜ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਨਮੀ ਅਤੇ ਗਰਮੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਹਵਾ ਠੰਢੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਬਦਲਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਮੱਛਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਨਨ ਗਤੀ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਦਲਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮਲੇਰੀਆ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸਿਰ 'ਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਖੀਰ ਵਰਗੇ ਸਵਾਦਿਸ਼ਟ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਖਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ...
ਮਲੇਰੀਆ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਣਾ ਹੈ
ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ ਖੀਰ ਖਾਣਾ ਮਲੇਰੀਆ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਦਿਲਚਸਪ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਜ਼ਰੂਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਖੀਰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਮਲੇਰੀਆ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ! ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੱਲ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛਰ ਬਹੁਤ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੱਟਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਮੱਛਰ ਖੂਨ ਚੂਸਣ ਲਈ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਮਲੇਰੀਆ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੌਸਮ ਬਦਲਣ 'ਤੇ ਹੀ ਕਿਉਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ...
ਬਦਲਦੇ ਮੌਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਲੇਰੀਆ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਮਲੇਰੀਆ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਕਰਮਿਤ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਅਜਿਹੀ ਆਬਾਦੀ ਨਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ। ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਮਲੇਰੀਆ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਹੀ ਮਲੇਰੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਮਲੇਰੀਆ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਮੱਛਰ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕੱਟਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮਲੇਰੀਆ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਾਇਰਸ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਟੋਜ਼ੋਆ (Protozoa) ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਪਰ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰੋਟੋਜ਼ੋਆ ਉਦੋਂ ਹੀ ਬਚ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੌਸਮ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਿਟਾਕ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰੋਗ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਸ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮਲੇਰੀਆ ਦਾ ਮੱਛਰ ਕੱਟਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਖੀਰ ਮਲੇਰੀਆ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ?
- ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਬਣੀ ਖੀਰ ਖਾਣ ਨਾਲ ਮਲੇਰੀਆ ਦਾ ਖਤਰਾ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤਕ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੂਗਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਇਤਿਹਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਖੀਰ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
- ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਚੌਲਾਂ ਤੋਂ ਬਣੀ ਖੀਰ ਪਿੱਤ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇ ਹੋਏ ਬਾਇਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਇਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉੱਚ ਨਮੀ ਅਤੇ ਡਿੱਗਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇਹ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਪਰ ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਇਹ ਖੀਰ ਚਿੱਟੇ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਹੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੌਲਾਂ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਾਉਣਾ ਹੈ। ਨਾ ਮਾਵਾ ਨਾ ਸੁੱਕਾ ਮੇਵਾ। ਚੌਲਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਵਿਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਕਾ ਕੇ ਖੀਰ ਤਿਆਰ ਕਰੋ ਜਾਂ ਕਹਿ ਲਓ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਮੈਸ਼ ਕਰ ਕੇ ਖਾਓ।
- ਇਸ ਖੀਰ ਨੂੰ ਖਾਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਇਦਾ ਉਦੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਖੀਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਦੇਸੀ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸੀ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਰਚਨਾ ਪਿੱਤ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।