Malaria Vaccine : ਮਲੇਰੀਆ ਵੈਕਸੀਨ R21/Matrix-M ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ (Booster Dose) ਮਲੇਰੀਆ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਹ ਟੀਕਾ (Malaria Vaccine) ਇਸ ਮੱਛਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ 70 ਤੋਂ 80 ਫੀਸਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ‘ਦਿ ਲੈਂਸੇਟ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨਸ ਡਿਜ਼ੀਜ਼’ (The Lancet Infectious Diseases) ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਯੂਕੇ ਦੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮਲੇਰੀਆ ਵਿਰੋਧੀ ਟੀਕੇ R21/ਮੈਟ੍ਰਿਕਸ-ਐਮ ਦੀ ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼ (R21/Matrix-M malaria vaccine) ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੈਕਸੀਨ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖੋਜ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸੀਰਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਕੋਲ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ
ਇਸ ਮਲੇਰੀਆ ਵੈਕਸੀਨ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ ਸੀਰਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (Serum Institute of India) ਕੋਲ ਹੈ। ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਉੱਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਟੀਕਾ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤਕ ਮਲੇਰੀਆ ਤੋਂ 77 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।
ਨਵੀਨਤਮ ਖੋਜ ਵਿੱਚ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ R21/Matrix-M ਦੀਆਂ ਤਿੰਨੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਦੇ ਮਲੇਰੀਆ ਵੈਕਸੀਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਰੋਡਮੈਪ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 75 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੀਕੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੋਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗੋ ਦੇ 450 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਬੁਰਕੀਨਾ ਫਾਸੋ ਦੇ 450 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਪੰਜ ਤੋਂ 17 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ। ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵਿੱਚ, 409 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਲੇਰੀਆ ਵਿਰੋਧੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਤੀਜੇ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰੇਬੀਜ਼ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵੈਕਸੀਨ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਸਾਰੇ ਟੀਕੇ ਜੂਨ 2020 ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਸਮਾਂ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੇ ਸਿਖਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੈ। ਖੋਜ ਵਿੱਚ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੇ ਐਂਟੀ-ਮਲੇਰੀਅਲ ਵੈਕਸੀਨ ਦੀ ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਮੱਛਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ 70 ਤੋਂ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸਮਰੱਥਾ ਪਾਈ ਗਈ।
ਵੈਕਸੀਨ ਲੈਣ ਦੇ 28 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸੁਖਦ ਨਤੀਜੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੇ
ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬੂਸਟਰ ਡੋਜ਼ (Booster dose) ਦੇ 28 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ 'ਐਂਟੀਬਾਡੀ' (Antibody') ਦਾ ਪੱਧਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੁਰਾਕ 'ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਪੱਧਰ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੰਭੀਰ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਦੇਖੇ ਗਏ ਹਨ।
ਲੀਡ ਖੋਜਕਰਤਾ ਹਲੀਦੂ ਟਿੰਟੋ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਟੀਕੇ ਦੀ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਬੂਸਟਰ ਖੁਰਾਕ ਨਾਲ ਇੰਨੀ ਉੱਚ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦਾ ਦੇਖਣਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਤੀਜੇ ਦੌਰ ਦੇ ਟਰਾਇਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਜੋ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਤਕ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।