Hyper Sensitive: ਕੁਝ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੈਂਸਟਿਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ‘ਹਾਈਪਰ ਸੈਂਸਟਿਵ’ (Hyper Sensitive) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਈਪਰ ਸੈਂਸਟਿਵ ਵਿਅਕਤੀ ਉਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਹਾਈਪਰ ਸੇਂਸਿਟਿਵਿਟੀ ਹਦ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੀਵਨ ਇੱਕ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹਾਈਪਰ ਸੈਂਸਟਿਵ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਰ (Mental Disorder) ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਹਾਈਪਰ ਸੇਂਸਿਟਿਵਿਟੀ ਕੋਈ ਬੀਮਾਰੀ ਹੈ?
ਕੀ ਹਾਈਪਰ ਸੈਂਸਟਿਵ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ?
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਵਿਵਹਾਰ ਤੁਹਾਡੀ ਸਮਾਜਿਕ, ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੱਕ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਲੂ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪ੍ਰਹੇਜ਼, ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆ...
ਕੋਈ ਹਾਈਪਰ ਸੈਂਸਟਿਵ ਕਿਉਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਹੈ ਜਾਂ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੈਂਸਟਿਵ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਜਿਹੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਜਿੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਕਮੀਆਂ-ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਜਾਂ ਤਾਅਨੇ-ਮਿਹਣੇ ਜਾਂ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨਿੰਦਣ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਹਾਈਪਰ ਸੈਂਸਟਿਵ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਪੜ੍ਹਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਵੀ ਸੈਂਸਟਿਵ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ?
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੜ੍ਹਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਸੈਂਸਟਿਵ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸਮਝਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੜ੍ਹਨਾ ਬੇਕਾਰ ਹੈ।
ਕੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੀ ਸੈਂਸਟਿਵ ਵਿਹਾਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ?
ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਉੱਚ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਹੈ ਤਾਂ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਜਿਹੇ ਬੱਚੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਚਪਨ 'ਚ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਆਰ ਮਿਲਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਉਹ ਅਕਸਰ ਇਸ ਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਚਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।