Heatwave In India: ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਸਰੀਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਜਾਂ ਲੂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਗੰਭੀਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਜੋਂ ਸਮਝੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 104 F ਜਾਂ ਵੱਧ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।


ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਕੀ ਹਨ? ਹੀਟਸਟ੍ਰੋਕ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਮਾਗ, ਦਿਲ, ਗੁਰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਤੁਸੀਂ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੀਂ ਦੇਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਓਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਬਾਹਰ ਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਦੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਣਾ ਹੈ? ਗਰਮੀ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਹੀਟਸਟ੍ਰੋਕ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ 5 ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਇਹ ਪੂਰਾ ਲੇਖ ਪੜ੍ਹੋ।


ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ 5 ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਅ
ਜਦੋਂ ਬਾਹਰ ਵਾਕਈ ਗਰਮ ਅਤੇ ਹਵਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਠੰਡੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਸੁਝਾਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ ਓਵਰਹੀਟ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹੋ:


1. ਹਾਈਡਰੇਟਿਡ ਰਹਿਣਾ ਯਾਨਿ ਸਰੀਰ 'ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇਣਾ: ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਓਵਰਹੀਟਿੰਗ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਪਾਣੀ, ਫਲਾਂ ਦਾ ਜੂਸ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਜੂਸ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਾਈਡਰੇਟ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਸੀਨੇ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਨਮਕ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲਾਈਟਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਪੋਰਟਸ ਡਰਿੰਕਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕਿਹੜਾ ਤਰਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ।


ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਦੋ ਜਾਂ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ 17-20 ਔਂਸ (Ounce) ਤਰਲ ਪੀਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ 8 ਔਂਸ ਵਾਧੂ ਤਰਲ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਸਰਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਬਾਹਰੀ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਹਰ 20 ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਤੋਂ ਸੱਤ ਔਂਸ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਾਈਡਰੇਟ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਹੈ।


2. ਕੈਫੀਨ ਜਾਂ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ ਬਚੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਕਿ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਤੇ ਥਕਾਵਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮਿਰਗੀ ਜਾਂ ਗੰਭੀਰ ਦਿਲ, ਗੁਰਦੇ, ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਜਾਂ ਇੱਕ ਖੁਰਾਕ ਜੋ ਤਰਲ ਧਾਰਨ ਨੂੰ ਸੀਮਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਕੈਫੀਨ ਅਤੇ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।


ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤੇ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਜਾਂ ਬਾਹਰ ਕਸਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਨਾ ਧੱਕੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੀ ਆਦਤ ਨਾ ਪਾਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਗਰਮ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਆਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋ, ਤਾਂ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਲਓ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਹਾਲਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਦਿਓ।


3. ਸਨਸਕ੍ਰੀਨ ਤੁਹਾਡੀ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਯੂਵੀ ਕਿਰਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਨਬਰਨ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਗਰਮੀ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਨਬਰਨ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਅਸਰਦਾਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਠੰਢਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਨਸਕ੍ਰੀਨ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪਰਤ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਕਿਰਨਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।


ਗਰਮੀ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਥਕਾਵਟ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਿਸ ਨੂੰ ਹੈ?
ਨਿਆਣਿਆਂ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਕਸਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਅਤੇ ਗਰਮੀ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਨਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਅਜੇ ਵੀ ਵਧਣ ਦੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹਨ ਅਤੇ 65 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਬਾਲਗ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਥਕਾਵਟ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੀ ਰਹੇ ਹਨ।