Toned, full cream, double toned milk:ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਦੁੱਧ ਲੈਣ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਦੁੱਧ ਲੈਣਾ ਹੈ। ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਦੁੱਧ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ ਤੇ ਹਰੇਕ ਦੁੱਧ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਤੇ ਖਣਿਜ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਦੁੱਧ 'ਚ ਕੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕਿਹੜਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣਾ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਸਹੀ ਰਹੇਗਾ? ਆਓ ਅੱਜ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਦੁੱਧ ਬਾਰੇ, ਇਹ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ...
ਫੁੱਲ ਕਰੀਮ ਦੁੱਧ
ਫੁੱਲ ਕਰੀਮ ਵਾਲੇ ਦੁੱਧ 'ਚ ਮੋਟੀ ਕਰੀਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੁੱਧ 'ਚ ਸਾਰੀ ਫੈਟ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਪਾਸਚਰਾਈਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਕਈ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫੁੱਲ ਕਰੀਮ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਬੱਚਿਆਂ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਤੇ ਬਾਡੀ ਬਿਲਡਰਾਂ ਲਈ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫ਼ਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦੁੱਧ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਗਲਾਸ ਫੁੱਲ ਕਰੀਮ ਦੁੱਧ 'ਚ 3.5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਫੈਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲਗਭਗ 150 ਕੈਲੋਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਫੁੱਲ ਕਰੀਮ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਮਲਾਈਦਾਰ ਤੋਂ ਭਰਪੂਰ ਤੇ ਸੁਆਦੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਿੰਗਲ ਟੋਂਡ ਦੁੱਧ
ਸਿੰਗਲ ਟੋਨਡ ਦੁੱਧ, ਪਾਣੀ ਤੇ ਸਕਿਮਡ ਮਿਲਕ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦੁੱਧ 'ਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੁੱਧ 'ਚ ਲਗਭਗ 3 ਫ਼ੀਸਦੀ ਫੈਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰਾਲ ਨੂੰ ਸਰੀਰ 'ਚ ਘੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਵੀ ਹੋਲ ਮਿਲਕ ਵਾਂਗ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਟੋਨਡ ਦੁੱਧ ਦੇ ਇੱਕ ਗਲਾਸ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 120 ਕੈਲੋਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਡਬਲ ਟੋਂਡ ਦੁੱਧ
ਡਬਲ ਟੋਨਡ ਦੁੱਧ ਪੂਰੇ ਦੁੱਧ 'ਚ ਸਕਿਮਡ ਮਿਲਕ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਲਗਭਗ 1.5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਫੈਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਭਾਰ ਘੱਟ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਇਹ ਦੁੱਧ ਪੀਣਾ ਠੀਕ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੁੱਧ ਕੈਲੋਰੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ 'ਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰ ਘੱਟ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਸਕਿਮਡ ਦੁੱਧ
ਸਕਿਮਡ ਦੁੱਧ 0.3 ਤੋਂ 0.1 ਫੀਸਦੀ ਫੈਟ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਕਿਮਡ ਦੁੱਧ 'ਚ ਸਾਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੂਰੇ ਦੁੱਧ 'ਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਅਤੇ ਖਣਿਜ। ਸਕਿਮਡ ਦੁੱਧ ਲਗਭਗ 75 ਕੈਲੋਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਫੈਟ ਵਿਟਾਮਿਨ (ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ) ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਪੂਰੇ ਦੁੱਧ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਲੈਕਟੋਜ਼-ਫ੍ਰੀ ਦੁੱਧ
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੈਕਟੋਜ਼ ਇੰਟਾਲਰੈਂਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਲੋਕ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਹਜ਼ਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਵੱਡਿਆਂ 'ਚ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਲੈਕਟੋਜ਼ ਇੰਟਾਲਰੈਂਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਲੈਕਟੋਜ਼ ਫ੍ਰੀ ਦੁੱਧ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੁੱਧ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਲੈਕਟੋਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਲਟਰਾਫਿਲਟਰੇਸ਼ਨ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਗਲੂਕੋਜ਼ ਅਤੇ ਗਲੈਕਟੋਜ਼ 'ਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੁੱਧ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਫਲੇਵਰਡ ਦੁੱਧ
ਦਰਅਸਲ ਜਦੋਂ ਦੁੱਧ ਦੇ ਸੁਆਦ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਰੰਗ, ਸੁਆਦ ਅਤੇ ਵਾਧੂ ਚੀਨੀ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਫਲੇਵਰਡ ਦੁੱਧ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਲੇਵਰਡ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਅਲਟ੍ਰਾ ਹਾਈ ਟੈਂਪਰੇਚਰ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਰਾਹੀਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਆਰਗੈਨਿਕ ਮਿਲਕ
ਆਰਗੈਨਿਕ ਮਿਲਕ ਜਾਂ ਆਰਗੈਨਿਕ ਦੁੱਧ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨਲ ਟੀਕੇ ਨਹੀਂ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਚਾਰਾ ਵੀ ਜੈਵਿਕ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ।