26/11 Mumbai Attack: 26 ਨਵੰਬਰ 2008, ਭਾਰਤ ਇਸ ਤਾਰੀਖ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲ ਸਕਦਾ। ਦੇਸ਼ 26 ਨਵੰਬਰ 2023 ਨੂੰ ਇਸ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦੀ 15ਵੀਂ ਬਰਸੀ ਮਨਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀ ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਕੰਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਸੀ। ਇਸ ਹਮਲੇ 'ਚ 18 ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ 166 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 300 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਹੋਟਲ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਸਾਡੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੀ ਵੀ ਪੋਲ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।


ਇਹ ਉਹ ਦਿਨ ਸੀ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ 10 ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਪੈਰ ਜਮਾਏ ਸਨ। ਉਹ ਸ਼ਾਮ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਾਂਗ ਸੀ। ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੀ ਧੁਨ ਵਿੱਚ ਮਗਨ ਸੀ। ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮੀ ਸੀ, ਲੋਕ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਮਰੀਨ ਡਰਾਈਵ 'ਤੇ ਲੋਕ ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਠੰਡੀ ਹਵਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਮੌਤ ਇਸ ਸਮੁੰਦਰ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਰਾਤ ਪੈਣ ਲੱਗੀ, ਮੌਤ ਮੁੰਬਈ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਨੱਚਣ ਲੱਗੀ।


ਸਮੁੰਦਰ ਰਾਹੀਂ ਮੁੰਬਈ ਪਹੁੰਚੇ ਸੀ ਅੱਤਵਾਦੀ 


ਸਾਰੇ 10 ਅੱਤਵਾਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ਤੀ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ ਮੁੰਬਈ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਹ ਸਮੁੰਦਰ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਚਕਮਾ ਦੇਣ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਨੂੰ ਹਾਈਜੈਕ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਸਵਾਰ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਉਹ ਰਾਤ ਕਰੀਬ 8 ਵਜੇ ਕੋਲਾਬਾ ਨੇੜੇ ਮੱਛੀ ਮੰਡੀ 'ਚ ਉਤਰਿਆ। ਸਥਾਨਕ ਮਛੇਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਸ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਵੀ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਪਰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆ।


ਅੱਤਵਾਦੀ ਕਸਾਬ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਫਾਂਸੀ 


ਕੋਲਾਬਾ ਤੋਂ, ਅੱਤਵਾਦੀ 4-4 ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸੀਆਂ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਵੱਲ ਚਲੇ ਗਏ। ਰਾਤ 9.30 ਵਜੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਦਸਤਾ ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਟਰਮੀਨਲ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਏਕੇ-47 ਰਾਈਫਲਾਂ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜਮਲ ਕਸਾਬ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਫੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਫਾਂਸੀ 'ਤੇ ਲਟਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੀਐਸਟੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ’ਤੇ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦੀ ਘਟਨਾ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲਦਿਆਂ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਪੁੱਜੀ। ਵਿਲੇ ਪਾਰਲੇ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਵੀ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ।


ਐਨਐਸਜੀ ਕਮਾਂਡੋਜ਼ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਇਆ


ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਰਾਤ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਹੋਟਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਤਾਜ ਹੋਟਲ, ਓਬਰਾਏ ਟ੍ਰਾਈਡੈਂਟ ਹੋਟਲ ਅਤੇ ਨਰੀਮਨ ਹਾਊਸ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਤਾਜ ਹੋਟਲ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮੁਕਾਬਲਾ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਫੌਜ ਦੇ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਵੀ ਫੇਲ ਹੁੰਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਫਿਰ ਐਨਐਸਜੀ ਕਮਾਂਡੋ ਬੁਲਾਏ ਗਏ। NSG ਕਮਾਂਡੋਜ਼ ਨੇ ਸਾਰੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਸਦਕਾ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸੰਕਟ ਟਲ ਗਿਆ।