Chandrayaan-3 Mission: ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 (Chandrayaan 3) ਦੀ ਸਾਫਟ ਲੈਂਡਿੰਗ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੁਲਾੜ 'ਚ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਸਫਲ ਲੈਂਡਿੰਗ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ।
ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਸਪੇਸ ਰਿਸਰਚ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (ਇਸਰੋ) ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਯਾਤਰਾ 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।
ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦਾ ਲੈਂਡਰ 23 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ ਕਰੀਬ 6.04 ਵਜੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਉਤਰਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਲੈਂਡਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੋਵਰ ਹੈ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ 14 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫਰ ਕਿਵੇਂ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਕੀ ਹੋਇਆ?
ਲੈਂਡਿੰਗ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ
14 ਜੁਲਾਈ 2023 - LVM-3 M-4 ਵਾਹਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਤੋਂ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਗਿਆ। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
15 ਜੁਲਾਈ 2023 - ISTRAC/ISRO, ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਔਰਬਿਟ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਹਨ 41762 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 173 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਔਰਬਿਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।
17 ਜੁਲਾਈ 2023 - ਦੂਜੇ ਆਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੇ 41603 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 226 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਆਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ।
22 ਜੁਲਾਈ 2023 - ਇੱਕ ਹੋਰ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ। 25 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ, ਇਸਰੋ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਆਰਬਿਟ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਆਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਚੰਦਰਯਾਨ-3 71351 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 233 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਔਰਬਿਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।
1 ਅਗਸਤ 2023 - ਇਸਰੋ ਨੇ 'ਟਰਾਂਸਲੂਨਰ ਇੰਜੈਕਸ਼ਨ' (ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਤੇਜ਼ ਪੁਸ਼) ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਟ੍ਰਾਂਸਲੁਨਰ ਆਰਬਿਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ 288 km x 369328 km ਦੀ ਔਰਬਿਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।
5 ਅਗਸਤ 2023 - ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦਾ ਚੰਦਰ ਔਰਬਿਟ ਇਨਸਰਸ਼ਨ (ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਧ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ) ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ। 164 km x 18074 km ਦੀ ਔਰਬਿਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।
6 ਅਗਸਤ 2023 - ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਭੇਜਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦਾ ਔਰਬਿਟ 170 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 4313 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਪੰਧ 'ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਵੱਲ ਲਿਜਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
9 ਅਗਸਤ 2023 - ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਣ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੀ ਔਰਬਿਟ ਘਟ ਕੇ 174 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 1437 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੋ ਗਈ।
14 ਅਗਸਤ 2023 - ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਣ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਵਾਹਨ 151 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 179 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਔਰਬਿਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।
16 ਅਗਸਤ 2023 - 'ਫਾਇਰਿੰਗ' ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਾਹਨ ਨੂੰ 153 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 163 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।
17 ਅਗਸਤ 2023 - ਲੈਂਡਰ ਮੋਡੀਊਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਪਲਸ਼ਨ ਮੋਡੀਊਲ ਤੋਂ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 19 ਅਗਸਤ ਨੂੰ, ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਪਣੀ ਔਰਬਿਟ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਲੈਂਡਰ ਮਾਡਿਊਲ ਨੂੰ ਡੀ-ਬੂਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ। ਲੈਂਡਰ ਮੋਡੀਊਲ ਹੁਣ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਨੇੜੇ 113 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 157 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਔਰਬਿਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।
20 ਅਗਸਤ 2023 - ਲੈਂਡਰ ਮੋਡੀਊਲ 'ਤੇ ਇਕ ਹੋਰ ਡੀ-ਬੂਸਟਿੰਗ ਯਾਨੀ ਔਰਬਿਟ ਰਿਡਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਲੈਂਡਰ ਮੋਡੀਊਲ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ x 134 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਔਰਬਿਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।
21 ਅਗਸਤ 2023 - ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਆਰਬਿਟਰ ਨੇ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਲੈਂਡਰ ਮਾਡਿਊਲ ਦਾ 'ਜੀ ਆਇਆਂ ਨੂੰ ਬੱਡੀ' (ਜੀ ਆਇਆਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤ) ਕਹਿ ਕੇ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਦੋ-ਪੱਖੀ ਸੰਚਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਇਆ। 'ਇਸਰੋ ਟੈਲੀਮੈਟਰੀ, ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਅਤੇ ਕਮਾਂਡ ਨੈੱਟਵਰਕ' (ISTRAC) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਮਿਸ਼ਨ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕੰਪਲੈਕਸ (MOX) ਕੋਲ ਹੁਣ ਲੈਂਡਰ ਮੋਡੀਊਲ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਸੰਚਾਰ ਚੈਨਲ ਹਨ।
22 ਅਗਸਤ 2023 - ਇਸਰੋ ਨੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਲੈਂਡਰ ਪੋਜੀਸ਼ਨ ਡਿਟੈਕਸ਼ਨ ਕੈਮਰੇ (LPDC) ਤੋਂ ਲਗਭਗ 70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ। ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸੁਚਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।
23 ਅਗਸਤ, 2023 - ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਲੈਂਡਰ ਮਾਡਿਊਲ ਨੇ ਸ਼ਾਮ 6:00 ਵਜੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਨਰਮ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਿਆ।