ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਲੱਗੇ ਆਰਥਿਕ ਝਟਕਿਆਂ ਨੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਗਰੀਬੀ ਦੇ ਲਪੇਟੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਹਨ। ਅਜੀਮ ਪ੍ਰੇਮਜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਟ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮਾਰ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ ਪਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ 2020 ਦਰਮਿਆਨ, 23 ਕਰੋੜ ਗਰੀਬ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਤਨਖਾਹ 375 ਰੁਪਏ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਵਿੱਚ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 15 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਰੀਬ ਵਰਗ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਬਦਤਰ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਕਹਿਰ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦਹਿਲਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਮੰਨੀ ਜਾ ਰਹੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੈਰਾਂ ਸਿਰ ਹੋਣ ਲਈ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ।
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਰ ਗਰੀਬਾਂ ਉਤੇ
ਕੰਮਕਾਜੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਥਿਤੀ, ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਨਾਮਕ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦਾ ਅਸਰ ਗਰੀਬ ਘਰਾਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਮਈ ਵਿਚ, 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਆਮਦਨੀ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਅਮੀਰ ਪਰਿਵਾਰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਆਮਦਨੀ ਦਾ 25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਅੱਠ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ (ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ) ਦੌਰਾਨ, ਇੱਕ ਔਸਤਨ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਵਿਚ 15,700 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ, ਜਾਂ ਸਿਰਫ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਆਮਦਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ, ਅਪ੍ਰੈਲ-ਮਈ 2020 ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲਗਭਗ 10 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ। 2020 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਲਗਪਗ 1.5 ਕਰੋੜ ਕਾਮੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਹੇ।
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਉਤੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸਰ
ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੋਵਿਡ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੌਜਵਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ। 15-24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਦੇ 33% ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਸੰਬਰ 2020 ਤੱਕ ਨੌਕਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਜਦੋਂਕਿ 25 ਤੋਂ 44 ਸਾਲ ਦੇ 6% ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਨੌਕਰੀ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਅਜੀਮ ਪ੍ਰੇਮਜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਉਪ-ਕੁਲਪਤੀ ਅਨੁਰਾਗ ਬੇਹਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀਗਤ ਕਾਰਨ ਤੇ ਨੈਤਿਕ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ।