Early Retirement from Armed Forces: ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਗੌਰਵ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੀਮਤ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੇਂਦਰੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਪੁਲਿਸ ਬਲਾਂ ਬਾਰੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜੇ ਕਾਫੀ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਹਨ।
ਦਰਅਸਲ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜ ਕੇਂਦਰੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਪੁਲਿਸ ਬਲਾਂ (ਸੀਏਪੀਐਫ) ਅਤੇ ਅਸਾਮ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਦੇ 46,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਅਚਨਚੇਤੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਮਲੇ ਸੀਮਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ (ਬੀਐਸਐਫ) ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 2.65 ਲੱਖ ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੀਐਸਐਫ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ 21,860 ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਤ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਲੈ ਲਈ ਹੈ।
ਕੇਂਦਰੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਪੁਲਿਸ ਬਲ (CRPF), ਲਗਭਗ 3.25 ਲੱਖ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ CAPF ਵਿੱਚ, ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 12,893 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਵੈਇੱਛਤ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਾਮ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਦੇ 5,146 ਸਿਪਾਹੀਆਂ, ਕੇਂਦਰੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ ਯਾਨੀ ਸੀਆਈਐਸਐਫ ਦੇ 3,012 ਸਿਪਾਹੀਆਂ, ਇੰਡੋ-ਤਿੱਬਤੀਅਨ ਬਾਰਡਰ ਪੁਲਿਸ ਦੇ 2,281 ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਅਤੇ ਸਸ਼ਤਰ ਸੀਮਾ ਬਲ ਦੇ 1,738 ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਲੈ ਲਈ ਹੈ।
ਅਸਾਮ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਭਾਰਤ-ਮਿਆਂਮਾਰ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। CISF ਕੋਲ ਸਿਵਲ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ, ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਅਤੇ ਏਰੋਸਪੇਸ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਰਗੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। SSB ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਭੂਟਾਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਮੋਰਚਾ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ। ਆਈਟੀਬੀਪੀ 3,488 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਚੀਨ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਹੈ।
ਹੁਣ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਸਿਪਾਹੀ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਕਿਉਂ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਲੱਭਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਨ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਿਪਾਹੀ VRS ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ।
1. ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ VRS ਲੈਣ ਪਿੱਛੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨਿੱਜੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
2. ਸਿਹਤ
ਅਜਿਹੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈ ਜੋ ਸਿਹਤ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਵੀਆਰਐਸ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਜਾਂ ਉਹ ਖੁਦ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ
3. ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ
ਕੁਝ ਸੈਨਿਕ ਵੀਆਰਐਸ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨਿਭਾਉਣੀਆਂ ਪੈਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
4. ਬਿਹਤਰ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਨਾ
ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ VRS ਪਿੱਛੇ ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸਿਪਾਹੀ ਬਿਹਤਰ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤਨਖਾਹਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਛੱਡ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਯੂਨਿਟਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਆਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪੋਸਟਿੰਗ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪਿੱਛੇ
ਰੱਖਿਆ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਮਿਲਟਰੀ ਡਾਇਰੈਕਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਚੀਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਫੌਜ ਹੈ, ਪਰ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਬਹੁਤ ਪਿੱਛੇ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਨੰਬਰ 11ਵਾਂ ਹੈ। ਮਿਲਟਰੀ ਡਾਇਰੈਕਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਲਗਭਗ 25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਤਨਖ਼ਾਹ ਲਗਭਗ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ ਹੈ।