Gambia Deaths Update : ਗੈਂਬੀਆ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਿਤ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਨਾਲ 66 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਇਸਦੀ ਪੂਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਖੰਘ ਦੇ ਸਿਰਪ 'ਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਕੈਮੀਕਲ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਚਾਰ ਮੈਂਬਰੀ ਮਾਹਿਰ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਮੇਟੀ ਡਰੱਗ ਕੰਟਰੋਲਰ ਜਨਰਲ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਡੀ.ਸੀ.ਜੀ.ਆਈ.) ਨੂੰ ਢੁਕਵੀਂ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਸਲਾਹ ਦੇਵੇਗੀ।
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਕਫ ਸੀਰਪ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਮੇਡਨ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਜ਼ ਲਿ. ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੰਘ ਦੇ ਸਿਰਪ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਖੰਘ ਦੇ ਸਿਰਪ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਪੋਰਟ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹੈ।
ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਅਨਿਲ ਵਿਜ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸੋਨੀਪਤ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਫੈਕਟਰੀ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵਿੱਜ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੇਡਨ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਕਫ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ 12 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਉਲੰਘਣਾਵਾਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਤਪਾਦਨ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
WHO ਨੇ ਮੇਡੇਨਾ ਦੇ ਕਫ਼ ਸਿਰਪ 'ਤੇ ਉਠਾਇਆ ਸਵਾਲ
ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਡਨ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਜ਼ ਦੇ ਚਾਰ ਉਤਪਾਦਾਂ - ਪ੍ਰੋਮੇਥਾਜ਼ੀਨ ਓਰਲ ਸਲਿਊਸ਼ਨ, ਕੋਫੈਕਸਮਾਲਿਨ ਬੇਬੀ ਕਾਫ ਸਿਰਪ , ਮੈਕੌਫ ਬੇਬੀ ਕਾਫ ਸਿਰਪ ਅਤੇ ਮੈਗਰੀਪ ਐਨ ਕੋਲਡ ਸਿਰਪ - ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਡਾਇਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਅਤੇ ਈਥੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਦੀ "ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ" ਮਾਤਰਾ ਪਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਲੀਡ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਗੈਂਬੀਆ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ 69 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਖੰਘ ਦੇ ਸਿਰਪ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਕਿਡਨੀ ਫੇਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਹੈ, ਜੋ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਭੈੜੀ ਡਰੱਗ-ਸਬੰਧਤ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਫਾਰਮੇਸੀ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਿਊਜ਼ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਮਨੀਕੰਟਰੋਲ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰਿਆਣਾ ਡਰੱਗਜ਼ ਕੰਟਰੋਲਰ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਡਨ ਨੇ ਪ੍ਰੋਪਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ, ਡਾਇਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਅਤੇ ਐਥੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪ੍ਰੋਪਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਦੇ ਕੁਝ ਬੈਚਾਂ ਵਿਚ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਗਲਾਈਕੋਲ ਅਤੇ ਈਥੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ
ਡਾਇਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਅਤੇ ਈਥੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੁਝ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਗਲਾਈਸਰੀਨ ਦੇ ਸਸਤੇ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਖੰਘ ਦੇ ਸਿਰਪਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਗਾੜ੍ਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਏਜੰਟ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੇਡੇਨ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟਿਵ ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਗੋਇਲ ਨੇ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਰੋਇਟਰਸ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਆਪਣੇ ਖਰੀਦਦਾਰ ਤੋਂ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਗੈਂਬੀਆ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਮੇਡੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਤਿੰਨ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ 2.2 ਮਿਲੀਅਨ ਸ਼ਰਬਤ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ, 600 ਮਿਲੀਅਨ ਕੈਪਸੂਲ, 18 ਮਿਲੀਅਨ ਟੀਕੇ, 300,000 ਮਲਮ ਟਿਊਬਾਂ ਅਤੇ 1.2 ਬਿਲੀਅਨ ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੇਚਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ, ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਗੈਂਬੀਆ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ WHO ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਵੇਚਿਆ ਗਿਆ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਗੈਂਬੀਆ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਚਾਰ ਮੇਡਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਜਾਂਚ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਘੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਨਾਲ ਹੀ ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਇਨਪੁਟ ਦੀ ਵੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।