Himachal Earthquake : ਨੈਸ਼ਨਲ ਜਿਓਫਿਜ਼ੀਕਲ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (NGRI) ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ 'ਚ ਜਲਦ ਹੀ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ, ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ​ਕਰਕੇ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਏਐਨਆਈ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮੁਤਾਬਕ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਸਥਿਤ ਐਨਜੀਆਰਆਈ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾਕਟਰ ਪੂਰਨਚੰਦਰ ਰਾਓ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੀ ਪਰਤ ਕਈ ਪਲੇਟਾਂ ਨਾਲ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪਲੇਟਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਬਦਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਪਲੇਟਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਪੰਜ ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ 'ਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਭੂਚਾਲ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।


 8 Magnitude ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ


ਡਾ. ਪੂਰਨਚੰਦਰ ਰਾਓ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਰਾਓ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ 8 ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਡਾ: ਰਾਓ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਤੁਰਕੀ ਵਿਚ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਵਿਚ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਔਸਤ ਨਿਰਮਾਣ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਭੂਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ ਮਜ਼ਬੂਤ​ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।


ਭੂਚਾਲਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ ਹਿਮਾਲੀ ਖੇਤਰ 


ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਹਿਮਾਲਿਆ ਖੇਤਰ ਭੂਚਾਲਾਂ ਲਈ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਛੋਟੇ ਭੂਚਾਲ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੱਡੇ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਾਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਜਿਓਲੋਜੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਜੇ ਪਾਲ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਟਕਰਾਉਣ ਕਾਰਨ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪਲੇਟ 'ਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਪਲੇਟ ਦੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਇਸ ਖੇਤਰ 'ਚ ਭਾਰੀ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹੀ ਊਰਜਾ ਭੂਚਾਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜ਼ਮੀਨ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ।


ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਆਏ ਹਨ ਵੱਡੇ ਭੂਚਾਲ 


ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਵਾਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਹਿਮਾਲਿਆ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਗੰਗੋਤਰੀ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਪਿਛਲੇ 87 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 1.7 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਖਿਸਕ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੁਝ ਹਿਮਾਲਿਆ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹੋਰ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੋਸ਼ੀਮਠ 'ਚ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣਾ ਵੀ ਵੱਡੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 150 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਵੱਡੇ ਭੂਚਾਲ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ 1897 ਵਿਚ ਸ਼ਿਲਾਂਗ ਦਾ ਭੂਚਾਲ, 1905 ਵਿਚ ਕਾਂਗੜਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ, 1934 ਵਿਚ ਬਿਹਾਰ-ਨੇਪਾਲ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ 1950 ਵਿਚ ਅਸਾਮ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 1991 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ, 1999 ਵਿੱਚ ਚਮੋਲੀ ਅਤੇ 2015 ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ।