ਰਜਨੀਸ਼ ਕੌਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ
DG Laments Various Ministries : ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (National Archives Of India (NAI) ਕੋਲ 1962, 1965 ਅਤੇ 1971 ਦੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਅਤੇ ਹਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਤੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਰਿਕਾਰਡ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। NAI ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਚੰਦਨ ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ NAI ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸਾਂਝਾ
NAI ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ "ਚੰਗੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਹਿਲੂ" ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ, ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, 'ਟਕਈ ਅਜਿਹੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ NAI ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ।'
ਸਿਰਫ 64 ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਹੈ ਰਿਕਾਰਡ
ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਗੁਡ ਗਵਰਨੈਂਸ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਥੇ 151 ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗ ਹਨ, ਅਤੇ ਐਨਏਆਈ ਕੋਲ 36 ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਭਾਗਾਂ ਸਮੇਤ ਸਿਰਫ 64 ਏਜੰਸੀਆਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ।
ਹਮੇਸ਼ਾ ਜੰਗਾਂ ਦਾ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਜਸ਼ਨ ਪਰ ਕੋਈ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ
ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਕੋਈ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਸੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। 1962, 1965 ਅਤੇ 1971 ਦੀਆਂ ਜੰਗਾਂ ਦਾ ਵੀ ਕੋਈ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ।
'ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕੋਈ ਰਿਕਾਰਡ'
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ''ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁੱਦੇ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਵਾਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਅਸੀਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਗੁਆ ਰਹੇ ਹਾਂ?
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 476 ਫਾਈਲਾਂ ਭੇਜੀਆਂ ਸਨ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੱਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 476 ਫਾਈਲਾਂ ਭੇਜੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ 1960 ਤੱਕ ਦੀਆਂ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਫਾਈਲਾਂ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਸਿਨਹਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਰਿਕਾਰਡ ਲਈ ਫਾਈਲਾਂ ਦੀ ਛਾਂਟੀ ਅਤੇ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਰਾਈਵ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹਰ ਤਿਮਾਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਅਤੇ ਐਨਏਆਈ ਨੂੰ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਹੈ।