ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ (ਏਮਜ਼) ਦੇ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ 65 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲੋਂ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਏਮਜ਼ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਰਣਦੀਪ ਗੁਲੇਰੀਆ, ਏਮਜ਼ ਟਰਾਮਾ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਰਾਕੇਸ਼ ਮਲਹੋਤਰਾ ਤੇ ਹੋਰ ਕਈਆਂ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਇੰਡੀਅਨ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਕ੍ਰਿਟੀਕਲ ਕੇਅਰ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਬਾਲਗ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 4 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ 24 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਕੋਵਿਡ-19 ਮੌਤਾਂ 'ਤੇ ਏਮਜ਼ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਕੇਂਦਰਾਂ ‘ਚ ਦਾਖਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਲੀਨਿਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲਗਭਗ 654 ਬਾਲਗ ਮਰੀਜ਼ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 247 ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਤੇ ਮੌਤ ਦਰ ਲਗਪਗ 37.7% ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਅਧਿਐਨ ਸੌਖਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਾਲਗ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਉਮਰ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ 18 ਤੋਂ 50, 51 ਤੋਂ 65 ਅਤੇ 65 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ। ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 42.1% ਮੌਤਾਂ 18-50 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ, 51-65 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ 34.8% ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ 23% ਮੌਤਾਂ 65 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਆਮ ਪਹਿਲੂਆਂ ਵਿਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਸ਼ੂਗਰ ਤੇ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਉਹ ਬੁਖਾਰ, ਖੰਘ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਕਮੀ ਤੋਂ ਵੀ ਪੀੜਤ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਮ੍ਰਿਤਕ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਡੇਟਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਪੋਰਟਾਂ, ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪ੍ਰਗਤੀ ਰਿਪੋਰਟ ਚਾਰਟ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਈਸੀਯੂ ਨਰਸਿੰਗ ਨੋਟਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਆਈਸੀਯੂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ 8.0% ਤੋਂ 66.7% ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਇਆ। ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ, ਸਪੇਨ ਤੇ ਇਟਲੀ ਵਿਚ ਵੀ ਮੌਤ ਦੀ ਦਰ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ।

ਟੀਕਾਕਰਣ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਹੈ
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਏਮਜ਼ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਰਣਦੀਪ ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟੀਕਾਕਰਣ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਵਿਡ-19 ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਜੈਬਾਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਟਾਈਮਲਾਈਨ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਗੁਲੇਰੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਕੋਵਿਡ-19 ਟੀਕਾ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣਾ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ਤੇ ਇਹ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕਰੇਗੀ।