Power Crises in India : ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕੜਾਕੇ ਦੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਘੰਟਿਆਂਬੱਧੀ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟਾਂ ਨਾਲ ਕੜਾਕੇ ਦੀ ਗਰਮੀ ਦਾ ਬੁਰਾ ਹਾਲ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਬਿਜਲੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰਾਲਾ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਲਈ ਕੋਲੇ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੇ ‘ਢਿੱਲੇ’ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਥੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸੂਬੇ ਮਹਿੰਗੇ ਕੋਲੇ ਅਤੇ ਢੋਆ-ਢੁਆਈ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਵੀ ਕਿੱਥੇ ਖੁੰਝਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਨੂੰ ਘੇਰਨ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਡੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਕੀ ਹੈ।

 

ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ, ਸੀਐਮ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ ਟਵੀਟ  


ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਦੇ ਬੱਦਲ ਮੰਡਰਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, 'ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਹੱਲ ਲੱਭਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।'' ਹਾਲਾਂਕਿ, NTPC ਨੇ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਟਵੀਟ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਦਾਦਰੀ ਦੀਆਂ 6 ਯੂਨਿਟਾਂ ਅਤੇ ਉਂਚਾਹਾਰ ਦੀਆਂ 5 ਯੂਨਿਟਾਂ ਪੂਰੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। NTPC ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, “ਦਾਦਰੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਛੇ ਯੂਨਿਟਾਂ ਅਤੇ ਉਂਚਾਹਰ ਦੀਆਂ 5 ਯੂਨਿਟਾਂ ਪੂਰੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਕੋਲੇ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਭੰਡਾਰ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 1,40,000 ਮੀਟਰਕ ਟਨ ਅਤੇ 95,000 ਮੀਟਰਿਕ ਟਨ ਹੈ ਅਤੇ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਕੋਲੇ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵੀ ਹੈ।

 

ਯੂਪੀ 'ਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਤੋਂ ਚਿੰਤਤ ਹੋਏ ਯੋਗੀ, ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਮੁਲਾਕਾਤ


ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਅਛੂਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਯੂਪੀਪੀਸੀਐਲ ਮੁਤਾਬਕ ਮੰਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 8 ਫੀਸਦੀ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧ ਕੇ 21 ਹਜ਼ਾਰ ਮੈਗਾਵਾਟ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਪਲਬਧਤਾ ਸਿਰਫ਼ 19 ਹਜ਼ਾਰ ਮੈਗਾਵਾਟ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਵੀ ਕਈ ਪਲਾਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿਤਿਆਨਾਥ ਵੀ ਇਸ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਚਿੰਤਤ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦਿੱਲੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਅਹਿਮ ਵਿਸ਼ਾ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਹੱਲ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।

 

ਬਿਹਾਰ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਦੀ ਮਾਰ  


ਬਿਹਾਰ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਅਛੂਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕੋਲੇ ਦੇ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਸੰਕਟ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਊਰਜਾ ਮੰਤਰੀ ਬਿਜੇਂਦਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਬੀਨਗਰ ਥਰਮਲ ਪਲਾਂਟ ਚਾਲੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਿਤੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 1200-1400 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਰੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਬੋਲੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬਿਹਾਰ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ 100 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਤਾਂ ਬਿਹਾਰ ਲਈ ਇਹ ਸੰਕਟ ਬਣਿਆ ਰਹੇਗਾ।

 

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਕਾਰਨ ਬੁਰਾ ਹਾਲ


ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਅਜੇ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ। ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਚਾਰ ਤੋਂ ਛੇ ਘੰਟੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਕੱਟ ਲੱਗ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਮੰਗ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ 'ਚ 571 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੀ ਕਮੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਬਿਜਲੀ ਮਾਹਿਰ 1500 ਤੋਂ 2000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਘੱਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 'ਚ ਪੀਕ ਆਵਰ 'ਚ 12 ਹਜ਼ਾਰ 533 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਚਾਰ ਤਾਪ ਬਿਜਲੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 2 ਲੱਖ 60 ਹਜ਼ਾਰ 500 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕੋਲਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕੋਲੇ ਦੀ ਖਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਕੋਲ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਕੋਲਾ ਹੈ ਪਰ ਤਾਪ ਬਿਜਲੀ ਘਰ ਪੂਰੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਨਾ ਚੱਲਣ ਕਾਰਨ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 58 ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕੋਲਾ ਹੀ ਖਰਚ ਹੋ ਸਕਿਆ ਜਦਕਿ 68 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕੋਲਾ ਬਿਜਲੀ ਪਲਾਂਟਾਂ ਕੋਲ ਆਇਆ। 

 

 ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਹਮਲਾ


ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਰਣਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸੂਰਜੇਵਾਲਾ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਖੱਟਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਇਕ ਨਿੱਜੀ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਖਰੀਦ ਸਮਝੌਤਾ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀ ਅਤੇ ਉਲਟਾ ਉਹ ਪ੍ਰਤੀ 114 ਲੱਖ ਯੂਨਿਟ ਬਿਜਲੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰੀ ਸੁਰਜੇਵਾਲਾ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਕਾਰਨ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖਪਤਕਾਰ ਅਤੇ ਸਨਅਤੀ ਖੇਤਰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 12 ਤੋਂ 20 ਘੰਟੇ ਬਿਜਲੀ ਕੱਟ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਬੇ ਨੂੰ 2021 ਤੋਂ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਅਡਾਨੀ ਪਾਵਰ, ਮੁੰਦਰਾ, ਗੁਜਰਾਤ ਤੋਂ 1,424 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ।