ਚੀਨ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਜਿਨਾਂ ਵੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਲੱਗੀ, ਉੱਥੇ ਮੁੜ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ

ਕੋਰੋਨਾ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹਾਹਾਕਾਰ ਮਚਾਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਅਸਰ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਹਿੰਮ ਪੂਰੇ ਜੋਰਾਂ ਨਾਲ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਚੀਨ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਕੂਟਨੀਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦਿਆਂ ਆਪਣੀ ਵੈਕਸੀਨ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਵੈਕਸੀਨ ਵੀ ਖਰੀਦੀ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੋਰੋਨਾ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹਾਹਾਕਾਰ ਮਚਾਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਅਸਰ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਕਰਨ ਮੁਹਿੰਮ ਪੂਰੇ ਜੋਰਾਂ ਨਾਲ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਚੀਨ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਕੂਟਨੀਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦਿਆਂ ਆਪਣੀ ਵੈਕਸੀਨ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਵੈਕਸੀਨ ਵੀ ਖਰੀਦੀ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੀਨ ਦਾ ਕੋਰੋਨਾ ਟੀਕਾ ਕਿੰਨਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆਈਆਂ ਹਨ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਟੀਕਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਉੱਥੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਕੇਸ ਮੁੜ ਤੋਂ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੰਗੋਲੀਆ, ਸੇਸ਼ੇਲਸ ਤੇ ਬਹਿਰੀਨ ਚੀਨੀ ਟੀਕਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸਨ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਲਾਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੀ ਹੈ।

ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨੀ ਟੀਕਾ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਾਰਗਰ ਨਹੀਂ। ਸੇਸ਼ੇਲਜ਼, ਚਿਲੀ, ਬਹਿਰੀਨ ਤੇ ਮੰਗੋਲੀਆ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ 68 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਟੀਕਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਉਦੋਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਦੇਸ਼ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨਾਲ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਏ ਚੋਟੀ ਦੇ 10 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਹਾਂਗ ਕਾਂਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਾਇਰਲੋਜਿਸਟ ਜਿਨ ਡੋਂਗਯਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਟੀਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦੇ, ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਨਮੂਨਾ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਨਾ ਮਿਲਦਾ। ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨਾ ਚੀਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਸਿਨੋਫਾਰਮ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੇਚੇਲਜ਼ ਵਿਚ, ਹਰ 10 ਲੱਖ ਵਿੱਚੋਂ 716 ਲੋਕ ਅਜੇ ਵੀ ਕੋਰੋਨਾ ਵਿੱਚ ਸੰਕਰਮਿਤ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਮੰਗੋਲੀਆ, ਜੋ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਟੀਕਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨੇ ਵੀ ਟੀਕਾਕਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮੰਗੋਲੀਆ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ 52 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਟੀਕਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇਥੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 2 ਹਜ਼ਾਰ 400 ਨਵੇਂ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।

ਸਿਨੋਫਾਰਮ ਵੈਕਸੀਨ ਨੂੰ ਬਹਿਰੀਨ ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਦੇਸ਼ ਸਨ। ਜਦਕਿ ਇਸ ਦੇ ਅੰਤਮ ਪੜਾਅ ਦੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਟਰਾਇਲਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਆਉਣੇ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਟੀਕੇ ਲਗਵਾਏ ਗਏ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਲਾਗ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਾਧੇ ਦਾ ਚੀਨੀ ਟੀਕੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚੀਨੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਲਾਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।

ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜਦੋਂਕਿ ਫਾਈਜ਼ਰ-ਬਿਓਨਟੈਕ ਅਤੇ ਮੋਡਰਨਾ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ, ਚੀਨ ਦਾ ਸਿਨੋਫਾਰਮ ਟੀਕਾ ਲਾਗ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ 78 ਫੀਸਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੀਨ ਦੀ ਸਿਨੋਵੈਕ ਟੀਕਾ ਸਿਰਫ 51 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮੰਗੋਲੀਆ ਤੇ ਸੇਸ਼ੇਲਜ਼ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਚੀਨ ਦੇ ਸਿਨੋਫਾਰਮ ਟੀਕੇ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕਾਰਗਰ ਹੈ।