ਲਾਈਫ ਸਾਇੰਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰਾ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਇੰਡੀਅਨ ਬਾਇਓਲਾਜੀਕਲ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ (IBDC) ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਜੀਵਨ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਰਾਹ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਫਰੀਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰੀ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰੀ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਖੋਜ ਲਈ ਅਹਿਮ ਕਦਮ ਦੱਸਿਆ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋਨਾ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਜੀਨੋਮ ਸੀਕਵੈਂਸਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇਗੀ ਅਤੇ ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਵਿਗਿਆਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰਾ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਜਿਹਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਜੀਵਨ ਵਿਗਿਆਨ (life science) ਦਾ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਅੱਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੀਵਨ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਕੇਂਦਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਰਫ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਟਾ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਸਾਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ 100 ਕਰੋੜ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਣੇ ਇਸ ਲਾਈਫ ਸਾਇੰਸ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ 4 ਪੇਟਾਬਾਈਟ ਸਟੋਰੇਜ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਚ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੀ ਸੁਪਰ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ ਸੁਵਿਧਾ 'ਬ੍ਰਹਮ' ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ।
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਆਈਬੀਡੀਸੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਪ੍ਰੋ. ਸੁਧਾਂਸ਼ੂ ਵਰਾਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿਗਿਆਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਡਾਟਾ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਹ ਡਾਟਾ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅੜਚਨ ਦੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੋਜੀਆਂ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜੋ ਆਪਣੀ ਗਣਨਾਤਮਕ ਗਣਨਾਵਾਂ ਦਾ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੁਧਾਂਸ਼ੂ ਵਰਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ IBDC ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ 2 ਡਾਟਾ ਪੋਰਟਲ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਹਿਲਾ ਇੰਡੀਅਨ ਨਿਊਕਲੀਓਟਾਈਡ ਡਾਟਾ ਆਰਕਾਈਵ ਹੋਵੇਗਾ, ਜੋ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜਾ ਪੋਰਟਲ INDA-Access Control ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਡੇਟਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ ਰਾਹੀਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜੀਨੋਮ ਸੀਕੁਏਂਸਿੰਗ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਬਾਇਓਡਾਟਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਾਇਰਸ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ? ਉਹ ਵਾਇਰਸ ਕਿਵੇਂ ਹੈ? ਇਹ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜੀਨੋਮ ਸੀਕਵੈਂਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਉਪਲਬਧ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੌਰ ਦੌਰਾਨ ਇਸਦੀ ਬਹੁਤ ਲੋੜ ਸੀ।
ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਵੈਰੀਐਂਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਜੀਨੋਮ ਸੀਕੁਏਂਸਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸ ਲਾਈਫ ਸਾਇੰਸ ਡੇਟਾ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਿਲ, ਟੀਬੀ, ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇਗੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਪੂਰਾ ਡੇਟਾ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਨੂੰ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ।