ਮਿਸਰ 'ਚ ਮਮੀ ਮਿਲਣਾ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇੱਥੇ 2000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਸਿਰਾਂ ਵਾਲੀ ਮਮੀ ਮਿਲੀਆਂ ਹਨ। ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਇਹ ਸਿਰ ਫੈਰੋ ਰਾਮਸੇਸ-II ਦੀ ਇਮਾਰਤ 'ਚ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵਜੋਂ ਛੱਡ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਮਿਸਰ 'ਚ ਆਪਣੇ ਮੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਮਕਬਰੇ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਐਬੀਡੋਸ 'ਚ ਨਿਊਯਾਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਕੁੱਤਿਆਂ, ਬੱਕਰੀਆਂ, ਗਾਵਾਂ, ਚਿਕਾਰੇ ਅਤੇ ਨਿਓਲੇ ਦੀਆਂ ਮਮੀ ਵੀ ਲੱਭੀਆਂ।
ਅਮਰੀਕੀ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਖੀ ਇਸਕੰਦਰ ਸਾਮੇਹ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਰਾਮਸੇਸ-II ਨੂੰ ਭੇਟ ਕੀਤੇ ਗਏ 'ਪ੍ਰਸਾਦ' ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਸਨ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ 1000 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੋਈ ਪੂਜਾ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਮਸੇਸ-II ਨੇ 1304 ਤੋਂ 1237 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਮਿਸਰ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਜਾਣਨ 'ਚ ਮਿਲੇਗੀ ਮਦਦ
ਮਿਸਰ ਦੇ ਇੰਟੀਕਵੀਟੀਜ਼ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮੁਸਤਫਾ ਵਜ਼ੀਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਰਾਮਸੇਸ-II ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਜਾਣਨ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਹ ਰਿਸਰਚ 2374 ਅਤੇ 2140 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਸ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦੀ ਤਰੀਕ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ 323 ਤੋਂ 30 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਟੋਲੇਮਿਕ ਕਾਲ ਤੱਕ ਇਸ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਤਰੀਕ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ।
4000 ਪੁਰਾਣੇ ਮਹਿਲ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਵੀ ਮਿਲੇ
ਮਮੀ ਬਣਾਏ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 4000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਇੱਕ ਮਹਿਲ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਵੀ ਮਿਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੰਧਾਂ 5 ਮੀਟਰ ਮੋਟੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਮੂਰਤੀਆਂ, ਪਪਾਇਰੀ, ਪੁਰਾਤਨ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼, ਚਮੜੇ ਦੀਆਂ ਜੁੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ ਵੀ ਮਿਲੇ ਹਨ।
ਮਿਸਰ 'ਤੇ ਮੰਡਰਾ ਰਿਹਾ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ
ਮਿਸਰ ਲਗਭਗ 105 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਿਸਰ ਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ 10 ਫ਼ੀਸਦੀ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। ਇਹ ਲਗਭਗ 20 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਕਾਹਿਰਾ ਸਾਲ 2028 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 30 ਮਿਲੀਅਨ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੇ ਮਿਸਰ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 13 ਮਿਲੀਅਨ ਸੀ। ਕਾਹਿਰਾ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਸਰ 'ਚ ਨਵੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੁਝ ਘੋਸ਼ਣਾਵਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਜਾਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਦੀ ਬਜਾਏ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲਈ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।