Amarnath Yatra 2023 Date, History, Mystery and Importance: ਅਮਰਨਾਥ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਤੋਂ 135 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ 13,600 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਬਾਬਾ ਬਰਫਾਨੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।
ਕੁਝ ਲੋਕ ਅਮਰਨਾਥ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਦਾ ਰਸਤਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਸਥਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਗਟ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗਮ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਕੇ ਹੀ ਧੰਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਮਰਨਾਥ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਮਰਨਾਥ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਗੁਫਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਲੰਬਾ ਸਫ਼ਰ ਅਤੇ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ 1 ਜੁਲਾਈ 2023 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ 31 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗੀ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਸਿਰਫ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ 2004 ਵਿੱਚ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਧਾ ਕੇ 2 ਮਹੀਨੇ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ਡਿਊਲ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023 ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਔਨਲਾਈਨ ਅਤੇ ਆਫ਼ਲਾਈਨ ਦੋਵਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਚਮੜੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ ਲੀਚੀ ਦਾ ਫੇਸ ਪੈਕ…ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ ਵਾਧਾ
ਕੀ ਹੈ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮਹਾਂਰਿਸ਼ੀ ਭ੍ਰਿਗੂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਈ ਸੀ, ਤਾਂ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਕਸ਼ਯਪ ਨੇ ਨਦੀਆਂ ਅਤੇ ਨਾਲਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਰਿਸ਼ੀ ਭ੍ਰਿਗੂ ਇਸੇ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਆਏ ਸਨ। ਉਹ ਤਪੱਸਿਆ ਲਈ ਇਕਾਂਤ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਬਾ ਅਮਰਨਾਥ ਦੀ ਗੁਫਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਸਾਵਣ (ਜੁਲਾਈ-ਅਗਸਤ) ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਅਮਰਨਾਥ ਵਿਖੇ ਪਵਿੱਤਰ ਗੁਫਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਕਲਹਾਨ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ‘ਰਾਜਤਰੰਗੀਨੀ’ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਯਾਤਰੀ ਫਰੈਂਕੋਇਸ ਬਰਨੀਅਰ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ‘ਅਮਰੇਸ਼ਵਰ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਬਣਨ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ 'ਬਾਬਾ ਬਰਫ਼ਾਨੀ' ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਦੇਵੀ ਪਾਰਵਤੀ ਦਾ ਸ਼ਕਤੀਪੀਠ ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 51 ਸ਼ਕਤੀਪੀਠਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਦੇਵੀ ਭਗਵਤੀ ਦਾ ਗਲਾ ਡਿੱਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਅਮਰਨਾਥ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ (ਬਾਬਾ ਬਰਫਾਨੀ) ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਧ ਮਨ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਚ ਲਿੰਗ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ 10 ਗੁਣਾ, ਪ੍ਰਯਾਗ ਨਾਲੋਂ 100 ਗੁਣਾ ਅਤੇ ਨਈਮਿਸ਼ਾਰਣਯ ਤੀਰਥ ਤੋਂ 1000 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਪੁੰਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫ਼ਾ ਦਾ ਰਹੱਸ
ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਗਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਬਰਫ ਨਾਲ ਢਕੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਦਾ ਰਾਜ਼ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਇੱਥੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਸਗੋਂ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਖੁਦ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਗੁਫ਼ਾ ਦੀ ਛੱਤ ਤੋਂ ਬਰਫ਼ ਦੀਆਂ ਦਰਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਟਪਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਰਫ਼ ਦਾ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੇ ਅੱਗੇ ਦੋ ਹੋਰ ਛੋਟੇ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮਾਂ ਪਾਰਵਤੀ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਗਣੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਦਾ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਚੱਕਰ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਅਤੇ ਘਟਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੂਰੇ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਚੰਦ ਤੱਕ ਇਸ ਦਾ ਆਕਾਰ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਹਰ ਸਾਲ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ। ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਬਣੇ ਇਸ ਕੁਦਰਤੀ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇਂ ਵੇਲੇ ਵੀ ਲੱਸੀ ਪੀ ਲੈਂਦੇ ਹੋ! ਤਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ...ਜਾਣੋ ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਹੋਵੇਗਾ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ