Chanakya Niti : ਚਾਣਕਿਆ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਜੀਵਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਭਦਾਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਉਹ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ ਪਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਲੱਭਦਾ ਹੈ। ਚਾਣਕਿਆ ਨੀਤੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਸਫਲਤਾ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਸਫਲ ਬਣਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇ, ਧਨ ਦੀ ਦੇਵੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਜੀ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਈਰਖਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕਦੇ ਵੀ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣਾ ਟੀਚਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।
ਜਾਣੋ ਆਚਾਰੀਆ ਚਾਣਕਿਆ ਦੇ ਕੁਝ ਕੀਮਤੀ ਸ਼ਬਦ
- ਚਾਣਕਿਆ ਨੀਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਦੇ ਹਾਰਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖੋਗੇ ਤਾਂ ਉਮਰ ਵੀ ਘਟੇਗੀ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵੀ ਵਧੇਗਾ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕੋ ਨਾ।
- ਚਾਣਕਿਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਸਤੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਤੁਹਾਡੇ ਵਰਗਾ ਹੈ। ਘੱਟ ਜਾਂ ਘੱਟ ਨੇਕਨਾਮੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਜਿਵੇਂ ਸੱਪ, ਬੱਕਰੀ ਅਤੇ ਬਾਘ ਕਦੇ ਵੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਦੋਸਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਸੁਭਾਅ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਦੋਸਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ।
- ਚਾਣਕਿਆ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਿਆਨ ਦੀ ਕਮਾਈ ਉਸ ਕਾਮਧੇਨੂ ਗਾਂ ਵਰਗੀ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਹਰ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਗਿਆਨ ਕਦੇ ਵਿਅਰਥ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। स्वदेशे पूज्यते राजा विद्वान्सर्वत्र पूज्यते । ਅਰਥਾਤ ਰਾਜੇ ਦਾ ਸਵਾਲ ਉਸ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਰਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਗਿਆਨਵਾਨ ਲੋਕ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਜਦੇ ਹਨ। ਗਿਆਨ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ ਜੋ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਘਿਰੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਚਾਣਕਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜਿਹੀ ਦੌਲਤ ਦਾ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਲਈ ਧਰਮ ਦੀ ਬਲੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਧਰਮ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਧਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜਿਸ ਪੈਸੇ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੀ ਚਾਪਲੂਸੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇ, ਆਪਣੇ ਹੰਕਾਰ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਜਾਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮੂਰਖਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਇੱਜ਼ਤ ਵੀ ਗੁਆ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।