UPI Payments Scam: ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ UPI (ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਪੇਮੈਂਟਸ ਇੰਟਰਫੇਸ) ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਘੁਟਾਲੇ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ Google Pay, PhonePe, Paytm, ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ UPI-ਸਮਰੱਥ ਐਪ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹੋ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗਰੀਬ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਆਪਣਾ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਸੁਰੱਖਿਆ ਟਿਪਸ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ UPI ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
1. ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰੋ
ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਦੋ ਵਾਰ ਜਾਂਚ ਕਰੋ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਦੀ UPI ID, ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਨੰਬਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਗਲਤ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਨੂੰ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰੋ।
2. ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ
ਤੁਹਾਨੂੰ UPI ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ, OTP (ਵਨ-ਟਾਈਮ ਪਾਸਵਰਡ), ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ SMS, ਈਮੇਲ ਜਾਂ ਫ਼ੋਨ ਕਾਲ ਰਾਹੀਂ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਘੁਟਾਲੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਅਣਚਾਹੇ ਸੰਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ ਅਤੇ ਅਣਜਾਣ ਜਾਂ ਅਣਪਛਾਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਨਾ ਕਰੋ।
3. ਮਜ਼ਬੂਤ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ
ਆਪਣੀ UPI ਐਪ ਤੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਹੁੰਚ ਲਈ ਪਿੰਨ, ਪੈਟਰਨ, ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਜਾਂ ਫੇਸ ਅਨਲਾਕ ਵਰਗੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ। ਕਮਜ਼ੋਰ ਜਾਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣ ਯੋਗ ਪਾਸਵਰਡ ਵਰਤਣ ਤੋਂ ਬਚੋ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
4. ਐਪ ਲੌਕ ਅਤੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਨ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਓ
UPI ਐਪਸ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਐਪ ਲੌਕ ਅਤੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਓ। ਆਪਣੇ ਖਾਤੇ ਤੱਕ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਓ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਡਿਵਾਈਸ ਗੁੰਮ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
5. UPI ਭੁਗਤਾਨ ਐਪ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅੱਪਡੇਟ ਰੱਖੋ
ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਨਵੀਨਤਮ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੈਚ ਅਤੇ ਬੱਗ ਫਿਕਸ ਹਨ, ਆਪਣੀਆਂ UPI ਐਪਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੱਪਡੇਟ ਕਰੋ। ਡਿਵੈਲਪਰ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੈਚ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਕਸਰ ਅੱਪਡੇਟ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਤੁਹਾਡੀ ਐਪ ਨੂੰ ਅੱਪਡੇਟ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
6. OTP ਅਤੇ PIN ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰੋ
ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ OTP ਜਾਂ UPI ਪਿੰਨ ਨੂੰ ਦੋਸਤਾਂ, ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ ਗਾਹਕ ਦੇਖਭਾਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਜਾਇਜ਼ UPI ਐਪਸ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
7. ਜਨਤਕ ਵਾਈ-ਫਾਈ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ
ਜਨਤਕ Wi-Fi ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਜਾਂ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਤੁਹਾਡੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਹੈਕਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਬਜਾਏ, ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਯੋਗ Wi-Fi ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਜਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ਡੇਟਾ 'ਤੇ ਸਵਿਚ ਕਰੋ।
8. ਖਾਤੇ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਹਿਸਟਰੀ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੋ
ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲਈ UPI ਐਪ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੋ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਜਾਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਜਾਂ UPI ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੋ।
9. ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਰਹੋ
ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਆਮ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਚੇਤ ਰਹੋ। ਸੰਭਾਵੀ ਖਤਰਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਛਾਣ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਘੋਟਾਲਿਆਂ ਦੇ ਰੈੱਡ ਫਲੈਗ ਅਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸੰਕੇਤਾਂ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰੋ
10. ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੋ
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਜਾਂ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਜਾਂ UPI ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰੋ। ਫੌਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਹੱਲ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Viral News: ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਨੇ ਤੋੜਿਆ ਆਪਣਾ ਹੀ ਰਿਕਾਰਡ, ਗਿਨੀਜ਼ ਬੁੱਕ ਆਫ ਵਰਲਡ ਰਿਕਾਰਡ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਵਧਾਈ
ਇਹਨਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੁਝਾਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ, UPI ਉਪਭੋਗਤਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣਾ ਅਤੇ UPI ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Viral Video: ਬੱਚੇ ਨੇ ਕੀਤੀ ਅਜਿਹੀ ਮੰਗ ਕਿ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਤੋਂ ਖੁਦ ਨੂੰ ਰੋਕ ਨਹੀਂ ਸਕੇ ਆਨੰਦ ਮਹਿੰਦਰਾ