ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮਿੰਗ ਦੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਗੇਮ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਵੈਬਕੈਮ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਮੈਸੇਜਿੰਗ ਜਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਚੈਟ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਜਨਬੀ ਨਾਲ ਸੰਚਾਰ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਪਛਾਣ ਛੁਪਾਉਣ ਲਈ ਬਦਲਵੇਂ ਨਾਂਅ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਸਾਰੇ ਸੂਬਿਆਂ, ਸੂਬਾ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ, ਸੀਬੀਐਸਈ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮਿੰਗ ਨਾਂਅ ਦੀ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਆਨਲਾਈਨ ਕਲਾਸਰੂਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮ ਦੀ ਲੱਗੀ ਆਦਤ
ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮ ਦੀ ਲਤ ਇੱਕ ਆਮ ਕਾਰਕ ਹੈ. ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਚੇ ਇਸ ਗੇਮ ਨੂੰ ਕੰਪਿਊਟਰ, ਮੋਬਾਈਲ ਜਾਂ ਟੈਬਲੇਟ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਖੇਡ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਔਨਲਾਈਨ ਗੇਮਿੰਗ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੁਕਸਾਨ ਹਨ।
ਗੇਮਿੰਗ ਕੰਪਨੀਆਂ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਐਪ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੱਚਾ ਸਾਈਬਰ ਬੁਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਸ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮਿੰਗ ਦੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਸਬੰਧਤ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮਿੰਗ ਦੇ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੁਕਤੇ
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਓ ਕਿ ਗੇਮ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਦੇ ਵੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਦਿਓ। ਵੈੱਬ ਕੈਮ, ਨਿੱਜੀ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਜਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਚੈਟ ਰਾਹੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਾਲਗਾਂ ਅਤੇ ਅਜਨਬੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰੋ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਆਨਲਾਈਨ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਆਨਲਾਈਨ ਗੇਮ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਗਲਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਰੁਕ ਜਾਓ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸ਼ਾਟ ਲਓ। ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਸੈੱਲ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੋ।
ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰੋ। ਇਸ ਗੁਪਤਤਾ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂਅ, ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਂਅ, ਜਨਮ ਮਿਤੀ, ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਖਾਤਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਲੁਕਾਉਣ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਾਂਅ ਰੱਖੋ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਦਾ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸਨੂੰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਨਾਂਅ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਡ ਦੀ ਉਮਰ ਰੇਟਿੰਗ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ ਜੋ ਬੱਚਾ ਖੇਡ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਧਮਕੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਵਾਬ ਨਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਗੇਮ ਸਾਈਟ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ ਨੂੰ ਵਿਵਹਾਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ।
ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਐਪ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ RBI ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ OTP ਆਧਾਰਿਤ ਭੁਗਤਾਨ ਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਗਿਆਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਐਪਸ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿੰਕਾਂ, ਚਿੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਪੌਪ-ਅਪਸ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਲਈ ਵੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰੋ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਸ ਹੋਣ ਨਾਲ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਸ਼ਲੀਲ ਸਮੱਗਰੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਤੋਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰੇ।
ਬੱਚੇ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੋ। ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਵੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਦੋਸਤਾਨਾ ਢੰਗ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝੋ।
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੇ ਕੋਈ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਤਾਂ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Farmers Protest: ਅੰਦੋਲਨ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਘਰ ਵਾਪਸੀ ਸ਼ੁਰੂ, ਦੇਸ਼ ਮਨਾਏਗਾ ਵਿਜੇ ਦਿਵਸ
ਪੰਜਾਬੀ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਰੋ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ:
https://play.google.com/store/