ਤੁਸੀਂ ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਫਲਾਈਟ SQ-321 ਏਅਰ ਟਰਬੁਲੈਂਸ ‘ਚ ਫਸਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਖਬਰ ਪੜ੍ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਜਾ ਰਹੇ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਇੱਕ 73 ਸਾਲਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਯਾਤਰੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 70 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਰ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਈਸੀਯੂ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪਿਆ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਏਅਰਪੋਰਟ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ ਇੱਕ ਫਲਾਈਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ 125 ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਦਾਅ ‘ਤੇ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ।


ਮੁੰਬਈ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਗੋ ਏਅਰਵੇਜ਼ (Go Airways) ਦੀ ਫਲਾਈਟ G8-456 ਦੀ ਬੋਰਡਿੰਗ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲਗਭਗ 125 ਯਾਤਰੀ ਸਵਾਰ ਸਨ। ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਦੁਪਹਿਰ 2:25 ‘ਤੇ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਕਰੀਬ ਢਾਈ ਘੰਟੇ ਦੀ ਉਡਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਹੀ ਦਿੱਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਉਤਰਨ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ‘ਚ ਸਵਾਰ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਨ ਲੱਗੇ।


ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਰਨਵੇ ਵੱਲ ਵਧਣ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਖਿੜਕੀ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵਾਲ ਤੈਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ। ਦਰਅਸਲ, ਖਿੜਕੀ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਰਨਵੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ, ਐਂਬੂਲੈਂਸ, ਫਾਲੋ-ਮੀ ਵਾਹਨਾਂ ਆਦਿ ਸਮੇਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਕਤਾਰ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਰਨਵੇ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਵਾਹਨ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੌੜਨ ਲੱਗੇ।


ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ‘ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਵਾਲਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਡਰ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਡਰ ਉਦੋਂ ਦਹਿਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਜਹਾਜ਼ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਉੱਚੇ ਅਸਮਾਨ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ।


ਕੈਬਿਨ ਕਰੂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਵਹਿਣ ਲੱਗੇ ਹੰਝੂ
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪੀਏ ਸਿਸਟਮ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ। ਟੈਕਨੀਕਲ ਗਰਾਊਂਡ ਸਟਾਫ ਨੇ ਏਟੀਸੀ ਨੂੰ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪਾਸੇ ਦੋ ਪਹੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਗਾਇਬ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਿੱਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਪਾਇਲਟ ਦੇ ਇਸ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ‘ਚ ਸੰਨਾਟਾ ਛਾ ਗਿਆ।


ਹੁਣ ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਹਰ ਯਾਤਰੀ ਦੇ ਹੱਥ ਜੁੜ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਹੰਝੂ ਤੈਰਨ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਹਰ ਕੋਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਉਤਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਰੱਬ ਅੱਗੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕੈਬਿਨ ਕਰੂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਗੁਆ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਹੰਝੂ ਵਹਿਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਫਲਾਈਟ ‘ਚ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪਾਇਲਟ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਗੂੰਜਣ ਲੱਗੀ।


ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੇ ਉਹ 45 ਮਿੰਟ…
ਪਾਇਲਟ ਨੇ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕੁਝ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕੈਬਿਨ ਕਰੂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ ‘ਚ ਬੈਠੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੁਝ ਹੀ ਦੇਰ ਵਿਚ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਅਗਲਾ ਹਿੱਸਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਾਲੀ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਸਾਰੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਖਾਲੀ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਕੈਬਿਨ ਕਰੂ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀ ਆਪਣੇ ਕੰਬਦੇ ਸਰੀਰਾਂ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਹਿ ਰਹੇ ਹੰਝੂਆਂ ਨਾਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਲੈਂਡਿੰਗ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।


ਕਰੀਬ 45 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਹਵਾ ‘ਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਜ਼ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਰਨਵੇਅ ਵੱਲ ਵਧਿਆ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਏਅਰਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ, ਐਂਬੂਲੈਂਸ, ਫਾਲੋ-ਮੀ ਵਾਹਨ, ਸੀਆਈਐਸਐਫ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਟੀਮ ਆਦਿ ਸਮੇਤ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਜਹਾਜ਼ ਰਨਵੇਅ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਦਾ ਡਰ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਹੰਝੂਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਉਹ ਹੁਣ ਫੁੱਟ-ਫੁੱਟ ਕੇ ਰੋ ਰਹੇ ਸਨ।


ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਰਨਵੇਅ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ…
ਰਨਵੇਅ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖ ਕੇ ਜਹਾਜ਼ ‘ਚ ਬੈਠੇ ਹਰ ਯਾਤਰੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਤਿੱਖੇ ਝਟਕੇ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਟਾਇਰ ਰਨਵੇਅ ਨੂੰ ਛੂਹ ਗਏ। ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਕੁਝ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਦੌੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੀ ਪਲਾਂ ‘ਚ ਜਹਾਜ਼ ਰੁਕ ਗਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਰੁਕਿਆ, ਸਾਰੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਗੇਟ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਏ। ਸਾਰੇ ਮੁਸਾਫਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਹਾਜ਼ ‘ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ।


ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਲੈਂਡ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਉੱਪਰ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਤੱਕ ਕੰਬਣ ਲੱਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਹਰ ਕੋਈ ਰੱਬ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰਾਨਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਸਭ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ।


ਸਾਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਸ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਪਹੀਆ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਸੀ?
ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਏਅਰਪੋਰਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮੁੰਬਈ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂਚ ‘ਤੇ ਗਈ ਗਰਾਊਂਡ ਸਟਾਫ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਰਨਵੇ ‘ਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਟੁੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਨੋਜ ਵਾਲਾ ਪਹੀਆ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਗੋ ਏਅਰਵੇਜ਼ (Go Airways) ਦੀ ਦਿੱਲੀ ਲਈ ਇਹ ਫਲਾਈਟ ਨੋਜ ਵ੍ਹੀਲ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੁੰਬਈ ਏ.ਟੀ.ਸੀ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਇਸ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਪਾਇਲਟ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਏ.ਟੀ.ਸੀ. ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ।


ਫਲਾਈਟ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਲੈਂਡਿੰਗ


ਕਰੀਬ 45 ਮਿੰਟਾਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਇਲਟ ਦੇ ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਸੂਝ-ਬੂਝ ਕਾਰਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਲੈਂਡ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ, ਸਗੋਂ 125 ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਕੈਬਿਨ ਕਰੂ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚ ਗਈ। ਕਰੀਬ 16 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਵੀ ਇਸ ਉਡਾਣ ਦੀ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਤੱਕ ਕੰਬ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।