'ਬਜਟ' ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਮੂਲ ਲੈਟਿਨ ਸ਼ਬਦ 'ਬੁਲਗਾ' ਤੋਂ ਹੈ। ਫ੍ਰਾਂਸੀਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ 'ਬੁਗੇਟ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਹ 'ਬੋਗੇਟ' ਬਣ ਗਿਆ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 'ਬਜਟ' ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।

ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦਾ ਨਾਮ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇੱਥੋਂ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, 1760 ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।

ਇੱਥੋਂ ਬਜਟ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਵੀ ਫੈਲ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਜਟ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ 1857 ਦੇ ਵਿਦ੍ਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਮਹਾਨ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਜੇਮਸ ਵਿਲਸਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 7 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1860 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਦਕਾਲੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ RK Shanmukham Chetty ਨੇ 26 ਨਵੰਬਰ, 1947 ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ 1 ਫਰਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਗੇ।

ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਇਹ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਦਾ ਅੱਠਵਾਂ ਬਜਟ ਹੋਵੇਗਾ।