RBI Update: ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਪਏ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੈਂਕਾਂ 'ਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ 30 ਸਤੰਬਰ 2023 ਦੀ ਆਖਰੀ ਤਰੀਕ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨੋਟ 500 ਰੁਪਏ ਦਾ ਹੀ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਸ਼ 'ਚ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵੀ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨੀ ਆਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।


500 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੋਟ 


ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਮੁਤਾਬਕ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪਾਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ। 500 ਮੁੱਲ ਦੇ ਨੋਟਾਂ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨੋਟ ਦੇ ਉਲਟ ਪਾਸੇ 'ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹੇ' ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜਦ ਕਿ ਨੋਟ ਦਾ ਬੇਸ ਕਲਰ ਸਟੋਨ ਸਲੇਟੀ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਜਿਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪੈਟਰਨ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਨੋਟ ਦੇ ਅੱਗੇ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਰੰਗ ਸਕੀਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।


ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ?


ਆਰਬੀਆਈ ਮੁਤਾਬਕ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਅਸਲ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ। RBI ਨੇ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਦੇ ਕੁਝ ਫੀਚਰਸ ਦੱਸੇ ਹਨ, ਜੇ ਇਹ ਫੀਚਰ ਕਿਸੇ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ 'ਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਫਰਜ਼ੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।


500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਅਸਲੀ ਨੋਟ ਦੀ ਇਹ ਹੈ ਖਾਸੀਅਤ


- ਅਸਲ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਆਕਾਰ 66 mm x 150 mm ਹੈ।
- ਵਿਚਕਾਰ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੋਵੇਗੀ।
- ਸੰਖਿਆ ਅੰਕ 500 ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
- 'ਭਾਰਤ' ਅਤੇ 'ਭਾਰਤ' ਸੂਖਮ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੇ ਜਾਣਗੇ।
- ਮੁੱਲ ਅੰਕ 500 ਮਾਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
- 500 ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਉਦੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗੀ ਜਦੋਂ ਨੋਟ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪਾਸੇ ਦੀ ਸਫ਼ੈਦ ਥਾਂ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗੀ।
- 'ਇੰਡੀਆ' ਅਤੇ 'ਆਰਬੀਆਈ' ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਇੱਕ ਸਟ੍ਰਿਪ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਦੋਂ ਨੋਟ ਨੂੰ ਝੁਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪੱਟੀ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰੇ ਤੋਂ ਨੀਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗਾਰੰਟੀ ਕਲਾਜ਼, ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਅਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਅਦਾ ਧਾਰਾ।
- ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਪੋਰਟਰੇਟ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਟਾਈਪ (500) ਵਾਟਰਮਾਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
- ਉੱਪਰ ਖੱਬੇ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਫੌਂਟ ਵਿੱਚ ਅੰਕਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਨੰਬਰ ਪੈਨਲ ਹੋਵੇਗਾ।
ਹੇਠਾਂ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਰੰਗ ਬਦਲਣ ਵਾਲੀ ਸਿਆਹੀ (ਹਰੇ ਤੋਂ ਨੀਲੇ) ਵਿੱਚ ਰੁਪਏ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹ (₹500) ਵਾਲਾ ਮੁੱਲ।
- ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਅਸ਼ੋਕ ਪਿੱਲਰ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੋਵੇਗਾ।


ਨੋਟ ਦੇ ਪਿੱਛਲੇ ਪਾਸੇ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ


- ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਨੋਟ ਦੀ ਛਪਾਈ ਦਾ ਸਾਲ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਦਾ ਲੋਗੋ ਸਲੋਗਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਪੈਨਲ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਲਾਲ ਕਿਲਾ ਮੋਟਿਫ਼ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਸੰਖਿਆ ਅੰਕ 500 ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।