Budget 2024: ਸਰਕਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅੰਤਰਿਮ ਬਜਟ (government upcoming interim budget) ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਲਈ ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਟੀਚੇ (agricultural credit target) ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ 22-25 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਹ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗਾ ਕਿ ਹਰ ਯੋਗ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਸੰਸਥਾਗਤ ਕਰਜ਼ੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਹੋਵੇ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ-ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਟੀਚਾ 20 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (current financial year is Rs 20 lakh cror) ਹੈ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਤਿੰਨ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਦੋ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਵਿਆਜ ਛੋਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ 7 ਫੀਸਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਦੀ ਰਿਆਇਤੀ ਦਰ 'ਤੇ 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਤਿੰਨ ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਵਾਧੂ ਵਿਆਜ ਛੋਟ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਵੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਵਿਆਜ ਦਰ ਮਾਰਕੀਟ ਰੇਟ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ।
ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਲਈ ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਟੀਚਾ ਵਧ ਕੇ 22-25 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ੇ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਛੱਡੇ ਗਏ ਯੋਗ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਈ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਡਿਵੀਜ਼ਨ
ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ 'ਕ੍ਰੈਡਿਟ' (ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਲਈ) 'ਤੇ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਧੰਦਿਆਂ ਲਈ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਵੰਡ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦਸੰਬਰ 2023 ਤੱਕ 20 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਟੀਚੇ ਦਾ ਲਗਭਗ 82 ਫੀਸਦੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਕਤ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਬੈਂਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਭਗ 16.37 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਵੰਡੇ ਗਏ ਹਨ।
ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ਾ ਵੰਡ ਦੇ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ-ਸੂਤਰ
ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਸ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ਾ ਵੰਡ ਦੇ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।" ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23 ਦੌਰਾਨ ਕੁੱਲ ਖੇਤੀ ਕਰਜ਼ਾ ਵੰਡ 21.55 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ। ਇਹ ਇਸ ਮਿਆਦ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ 18.50 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ।
ਕੇਸੀਸੀ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਨੇ ਕਿਸਾਨ
ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, 7.34 ਕਰੋੜ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ (ਕੇਸੀਸੀ) ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ ਕਰਜ਼ਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। 31 ਮਾਰਚ 2023 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 8.85 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਬਕਾਇਆ ਸਨ।