Fake Stock Trading Apps: ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਿਟੇਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਰਿਟੇਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਜ਼ੋਰ 'ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ (investment) ਕਰਨ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ। 2020 ਤੋਂ, ਸਟਾਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਲਈ ਡੀਮੈਟ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 4 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 16 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਟੇਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਕਮਾਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਰਜ਼ੀ ਵਪਾਰਕ ਐਪਸ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਲੁਭਾਉਣ ਲਈ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਰਿਟਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜੋ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਘੁਟਾਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਫਰਜ਼ੀ ਟਰੇਡਿੰਗ ਐਪਸ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਰਕੀਟ ਲੀਡਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਰਜ਼ੀ ਵਪਾਰਕ ਐਪਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜ਼ੀਰੋਧਾ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਨਿਤਿਨ ਕਾਮਥ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਫਰਜ਼ੀ ਟਰੇਡਿੰਗ ਐਪ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਝੂਠੇ ਲਾਰਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਫਸਾ ਰਹੇ ਹਨ
ਨਿਤਿਨ ਕਾਮਥ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ, ਇਹ ਫਰਜ਼ੀ ਵਪਾਰਕ ਐਪਸ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਵੀ ਇਸ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ ਫਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਫਰਜ਼ੀ ਟਰੇਡਿੰਗ ਐਪਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਵੱਡਾ ਘਪਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਿਤਿਨ ਕਾਮਥ ਨੇ ਪੋਸਟ ਰਾਹੀਂ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਧੋਖਾਧੜੀ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਪਹਿਲਾਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਟਸਐਪ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫੇਕ ਟਰੇਡਿੰਗ ਐਪ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵੱਡੇ ਦਲਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਵਪਾਰਕ ਸਾਈਟਾਂ ਵਰਗਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫਰਜ਼ੀ ਵਪਾਰ ਦਾ ਘਪਲਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਨਿਤਿਨ ਕਾਮਥ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਰਜ਼ੀ ਟਰੇਡਿੰਗ ਐਪਸ 'ਚ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਟਰੇਡਾਂ 'ਚ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ 'ਚ ਸਫਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਜਿੱਤਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵਪਾਰ ਕਰਕੇ ਵੱਡੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਲੀ ਖੇਡ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਨਿਤਿਨ ਕਾਮਥ ਨੇ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ, ਇਹ ਫਰਜ਼ੀ ਟਰੇਡਿੰਗ ਐਪਸ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਆਪਣਾ ਪੈਸਾ ਕਢਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੀਸ ਅਤੇ ਟੈਕਸ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰਾ ਵਟਸਐਪ ਗਰੁੱਪ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕ ਅਚਾਨਕ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸ ਰਹੇ ਹਨ
ਕਾਮਥ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੁਸਤ, ਸੂਝਵਾਨ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇਸ ਘੁਟਾਲੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਗੱਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਰੱਖੋ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਸੱਚ ਹੋਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਆਸਾਨ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਦੇਹ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਦੇਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਲਿੰਕ ਵੀ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ।